Waar komt dit nieuws vandaan?
Journalisten van de Nederlandse krant NRC Handelsblad gingen na of paracetamol verkrijgbaar in de handel veilig is (1). Paracetamol is de meest gebruikte pijnstiller en koortsremmer ter wereld, zeker nu we in volle coronacrisis zitten. Het geneesmiddel kan bij milde covid-19-symptomen soelaas brengen en de lichaamstemperatuur doen dalen.
De journalisten lieten drie stalen onderzoeken in een Duits laboratorium. De grondstoffen voor de geneesmiddelen kwamen van het Chinese bedrijf Anqiu Lu’an Pharmaceutical. Het bedrijf is de grootste producent van paracetamol ter wereld, met een jaarlijkse productie van 40.000 ton.
Uit het onderzoek bleek dat de pijnstillers vervuild waren met PCA of para-chlooraniline (1). Deze kankerverwekkende stof kan schade toebrengen aan ons erfelijk materiaal, waardoor ongecontroleerde celdeling of kanker in de lever kan ontstaan. De analyse laat zien dat twee onderzochte monsters van Anqiu Lu’an een concentratie PCA bevatten van 6 milligram per kilo, en een derde monster 5 milligram per kilo. Volgens het Europese Geneesmiddelenagentschap zou je tot zes vervuilde tabletten per dag kunnen slikken zonder gevaar, maar volgens het Europees Voedselagentschap zou één pil per dag al te veel zijn. De drie vervuilde partijen werden begin 2019 geproduceerd, en waren goed voor 36 miljoen pillen.
Hoe moeten we dit nieuws interpreteren?
Paracetamol werd in 1878 voor het eerst aangemaakt en wordt sinds 1893 als geneesmiddel gebruikt. In België alleen worden per dag zo’n half miljoen dosissen aangeleverd. Door de omvang van de verkoop van het geneesmiddel, kan zelfs een klein verhoogd kankerrisico leiden tot een toename van het aantal kankers.
De richtlijnen van de Europese agentschappen zijn tegenstrijdig. Dat is een gevolg van verschillende standpunten: ofwel aanvaard je vervuiling in geneesmiddelen en bepaal je een veilige dosis, ofwel wil je absoluut geen vervuilde geneesmiddelen. Het standpunt is ook afhankelijk van het gebruik van het middel: een levensreddend geneesmiddel met sporen van vervuiling kan je niet vergelijken met bijvoorbeeld een massaal gebruikte pijnstiller die vervuild is. Volgens vooraanstaande toxicologen is het onverantwoord dat een courant geneesmiddel kankerverwekkende stoffen bevat. De meeste toxicologen sluiten daarom aan bij de aanbeveling van het Europees Voedselagentschap, namelijk dat er geen vervuilende stoffen mogen zitten in geneesmiddelen.
De problemen met paracetamol zouden twee verklaringen hebben. Enerzijds worden bij de productie van de pijnstiller de goedkoopste grondstoffen gebruikt. Anderzijds is er een gebrek aan controle bij de invoering van dergelijke geneesmiddelen. Zowel in Nederland als in België zijn er een negental geneesmiddelen op de markt met paracetamol. Je kan de pijnstiller ook via internet aankopen. In afwachting van meer onderzoek naar de veiligheid, gebruik je paracetamol het best enkel wanneer het absoluut noodzakelijk is.
Alle merknamen waaronder paracetamol verkocht wordt in België vind je hier.
Conclusie
Een Chinees bedrijf dat wereldwijd pijnstillers met paracetamol levert, heeft grondstoffen gebruikt die vervuild blijken met een potentieel kankerverwekkende stof. Het is niet ondenkbaar dat deze pijnstillers ook in België verkrijgbaar zijn. In afwachting van verder onderzoek gebruik je paracetamol het best alleen wanneer het absoluut noodzakelijk is.
