Waar komt dit nieuws vandaan?
Mannen tussen 18 en 55 jaar, die tussen 2007 en 2012 Amerikaanse vruchtbaarheidsklinieken bezochten omwille van een uitblijvende kinderwens als gevolg van een verminderde spermakwaliteit, werden opgenomen in een studie (1). De onderzoekers wilden weten of er een verband bestaat tussen opname van pesticiden, via consumptie van groenten en fruit, en hun verminderde mannelijke vruchtbaarheid. De mannen vulden een uitgebreide vragenlijst in over hun eetgewoonten van het voorbije jaar, met specifieke aandacht voor groente- en fruitconsumptie.
De onderzoekers maakten voedselcategorieën volgens pesticidenresidu: hoog, middelmatig en laag. Voorbeelden van fruit en groenten met een hoog pesticidenresidu zijn spinazie, paprika, aardbeien, appels, peren. Weinig residu treft men aan bij bonen, erwten, citrusvruchten, ui. Deze indeling houdt rekening met de bereidingswijze en of de producten wel of geen schil hebben.
Afhankelijk van hun fruit- en groenteconsumptie werden de mannen in vier groepen verdeeld: mannen die veel (dagelijks meer dan aanbevolen) groenten en fruit eten met een hoog pesticidenresidu tot mannen die weinig groenten en fruit eten en dan vooral met laag pesticidenresidu. Daarnaast hielden de onderzoekers rekening met factoren als roken, lichaamsgewicht, fysieke en seksuele activiteiten en overige voedingsgewoonten. Van alle mannen werden spermastalen verzameld.
Na statistische analyse deden de onderzoekers volgende vaststellingen: mannen die veel groenten en fruit eten met een hoog pesticidenresidu hebben een slechtere spermakwaliteit dan mannen die weinig groenten en fruit eten: hun spermastalen bevatten minder zaadcellen en er zijn er meer met een abnormale vorm. De onderzoekers besluiten dat blootstelling aan pesticiden via groente en fruit mogelijk een negatieve impact heeft op de spermakwaliteit.
Hoe moeten we dit nieuws interpreteren?
De studie moet met de nodige voorzichtigheid geïnterpreteerd worden. We weten niet precies of de deelnemers al dan niet biologische groenten en fruit aten. Biologisch geteelde producten bevatten veel minder restanten van pesticiden. We weten ook niet of die producten al dan niet grondig gewassen werden voor consumptie. De enquête gaat over een periode van een jaar: inschatten hoeveel en wat je het voorbije jaar gegeten hebt, is uiterst moeilijk en subjectief. En het vertelt niets over wat je de jaren daarvoor op je bord had. We weten niet hoe lang het duurt vooraleer sperma dermate beïnvloed wordt dat het tot verminderde vruchtbaarheid leidt. Het gaat hier bovendien om een geselecteerde groep mannen met al een verminderde vruchtbaarheid, want om die reden gingen ze naar het fertiliteitscentrum. Ten slotte zijn er nog tal van andere factoren die de spermakwaliteit kunnen beïnvloeden, die de resultaten kunnen vertekend hebben. Het is ook niet zeker of het hier gaat om een oorzakelijk verband.
Dit gaat om een Amerikaanse studie. Vorig week nog verscheen een Europees rapport over residuën van pesticiden op voedingswaren (2). Van ruim 81.000 geteste voedingsstalen voldoet bijna 98% aan de strikte veiligheidsnormen. De kans dat deze restjes van pesticiden op groente en fruit voor gezondheidsproblemen zorgen, is zeer onwaarschijnlijk, zo besluit het rapport. Het mag zeker geen reden zijn om deze voedingsmiddelen, die zoveel gunstige eigenschappen hebben, minder te consumeren.
Conclusie
De relatie tussen pesticiden, die we via de voeding opnemen, en mannelijke vruchtbaarheid, verdient verder onderzoek. Deze studie laat niet toe om sterke uitspraken te doen. Groenten en fruit goed wassen voor consumptie blijft de boodschap.
(2) http://www.efsa.europa.eu/en/efsajournal/pub/4038.htm
