Waar komt dit nieuws vandaan?
In diverse landen, waaronder België, neemt het aantal coronabesmettingen opnieuw toe. Dat meldt Sciensano in haar wekelijks epidemiologisch bulletin van 24 juni 2022 (1). Ook het aantal ziekenhuisopnames stijgt opnieuw. De omikronvariant van het coronavirus lijkt meermaals licht gewijzigd, en daaruit zijn diverse subvarianten ontstaan. Twee daarvan (BA.4 en BA.5) zijn nog besmettelijker dan de al erg besmettelijke omikronvariant.
Er is onduidelijkheid over het ziektebeeld dat deze subvarianten veroorzaken in vergelijking met de eerdere varianten. Aanvankelijk leken BA.4 en BA.5 eerder voor een milde vorm van covid-19 te zorgen. Toch lijken heel wat mensen behoorlijk ziek te zijn, zelfs diegenen die gevaccineerd zijn:
- Volgens het Europees Centrum voor Ziektepreventie- en Bestrijding (ECDC) lijken de subvarianten de immuniteit, opgebouwd na vaccinatie of na een infectie, enigszins te kunnen omzeilen (2). Daardoor komen iets meer doorbraakinfecties voor.
- Wat ook speelt, is dat de meeste mensen al een tijd geleden gevaccineerd zijn. De immuniteit door vaccinatie neemt af met de tijd (3).
- Ook zijn we minder bewust bezig met de maatregelen, wat het virus vrij spel geeft.
Wat weten we momenteel?
Op dit moment zijn er onvoldoende gegevens over de mate van bescherming die vaccinatie en/of een doorgemaakte corona-infectie bieden tegen de subvarianten van omikron die nu in opmars zijn. Toch is het vrijwel zeker dat de coronavaccinatie, en de boosterprik in het bijzonder, ook als die enige tijd geleden werd toegediend, nog steeds goed beschermt tegen ernstig ziek worden en overlijden door covid-19 (4).
De boosterprik deed in ieder geval zijn werk, zo blijkt uit de cijfers van Sciensano. In België kreeg ruim driekwart van de volwassenen een volledige vaccinatie en een boosterprik. In vergelijking met mensen van dezelfde leeftijdsgroep die volledig gevaccineerd zijn, maar geen boosterprik kregen:
- daalde het risico op een ziekenhuisopname door covid-19 met 69%;
- nam de kans op een opname op intensieve zorgen af met 56% (1).
Er zijn op dit moment nog onvoldoende gegevens over de impact van een tweede boosterprik op de immuniteit, zo stelt de Hoge Gezondheidsraad in een advies van mei 2022 (5). Toch besliste Vlaanderen om alle 80-plussers en alle bewoners van verpleeghuizen en verzorgingsgemeenschappen een tweede boosterprik aan te bieden, op voorwaarde dat er minstens vier maanden verstreken zijn tussen de eerste en tweede boosterprik (6).
Conclusie
We zitten aan het begin van een nieuwe coronagolf, aangewakkerd door twee zeer besmettelijke subvarianten van het omikronvirus. Ondanks vaccinatie of eerder doorgemaakte corona-infectie kunnen deze subvarianten voor flink wat last zorgen. Toch blijft deze ziektelast zo goed als zeker beperkt bij mensen die volledig gevaccineerd werden en een boosterprik kregen. De boosterprik vermindert het risico op een ziekenhuisopname aanzienlijk. Een tweede boosterprik is voorlopig niet aan de orde.
