Waar komt dit nieuws vandaan?
Australische onderzoekers brachten 68 internationale studies over alcoholconsumptie, gevoerd tussen 1980 en 2014, samen in een overzichtsstudie (1). De studies includeerden gegevens van meer dan 4 miljoen mensen geboren tussen 1891 en 2000 in Europa en de Verenigde Staten en bestudeerden de verschillen in drinkgedrag tussen mannen en vrouwen. In het overzichtsonderzoek werden deze gegevens in 3 categorieën ondergebracht: geen tot weinig consumptie, problematisch drinken en alcoholgerelateerde gezondheidsproblemen. De deelnemers werden volgens geboortedata in groepen van 5 geboortejaren verdeeld, te beginnen aan het einde van de 19de eeuw tot nu. Vervolgens werden in alle groepen de man-vrouw-verschillen berekend. Daaruit bleek het volgende: een eeuw geleden dronken dubbel zoveel mannen als vrouwen, waren er 3 keer meer mannelijke probleemdrinkers in vergelijking met vrouwelijke en 3,6 keer meer alcoholgerelateerde aandoeningen bij mannen. Vandaag hebben vrouwen mannen bijgebeend: nog 1,1 keer meer mannen drinken, 1,2 keer meer mannen drinken problematisch en 1,3 keer meer mannen kampen met alcoholgerelateerde aandoeningen.
De onderzoekers concluderen dat (problematische) alcoholconsumptie niet langer typisch mannelijk is, maar nagenoeg evenveel vrouwen treft.
Hoe moeten we dit nieuws interpreteren?
De trend is geen verrassing. De rol van vrouwen is in de voorbije eeuw sterk veranderd. Van vrouw aan de haard participeren vrouwen vandaag op de arbeidsmarkt, zijn ze hoogopgeleid en beginnen ze later aan kinderen. Deze maatschappelijke veranderingen liggen waarschijnlijk aan de basis van het toegenomen drinkgedrag, al kan deze overzichtsstudie dat niet bewijzen. Ook zijn er enkele bedenkingen te maken: het overzichtsartikel nam 68 afzonderlijke studies op, maar die hanteerden uiteenlopende definities voor probleemdrinken. Dat is niet verwonderlijk, alleen al deze week werden opnieuw strengere normen voorgesteld om problematisch drinken af te bakenen. En nog steeds blijkt het heel moeilijk om een precieze ondergrens (wat is nog onschadelijk) vast te leggen. Een andere bedenking is dat alle afzonderlijke studies gebaseerd zijn op bevragingen. Enquêtes over alcoholconsumptie zijn heel subjectief. Hoeveel mensen precies drinken, is moeilijk te berekenen.
Conclusie
Volgens een Australische overzichtsstudie die de evolutie van het drinkgedrag over een tijdspanne van ruim een eeuw analyseerde, is de alcoholconsumptie voor mannen en vrouwen vandaag vergelijkbaar, terwijl aan het eind van de 19de eeuw vooral mannen dronken. Vermoedelijk heeft de emancipatie hier een vinger in de pap.
