aug
2020
Studie uit 2004 toont niet aan dat chloroquine COVID-19 geneest
De Engelstalige site Tapnewswire publiceerde recent een artikel waarin een man genaamd Andreas Kalcker chloordioxide aanprijst als een ‘honderd procent effectief’ middel tegen COVID-19. Een studie zou dat aantonen. Ook op Nederlandstalige sites werd dit bericht overgenomen.
Chloordioxide: een giftig bleekmiddel
Chloordioxide is een verbinding van chloor en zuurstof. De stof wordt onder andere gebruikt bij bleekprocessen (bijvoorbeeld van houtpulp bij het vervaardigen van papier) en het reinigen van vervuild water.
Chloordioxide is gevaarlijk en moet met grote voorzichtigheid gebruikt worden. Het product wordt onder verschillende merknamen verkocht voor huishoudelijk gebruik.
Chloordioxide is geen medicijn, ook niet onder de naam MMS
Chloordioxide wordt door een groep activisten al vele jaren aangeprezen als behandeling voor erg uiteenlopende aandoeningen, gaande van autisme tot hiv/AIDS. Daarbij wordt het product vaak verkocht onder de merknaam MMS, een afkorting voor Miracle Mineral Solution. Ook termen als Master Mineral Solution en Miracle Mineral Supplement worden gebruikt.
Omdat het aangeleverde bewijs hiervoor van onvoldoende wetenschappelijke kwaliteit is waarschuwen officiële instanties al langer om chloordioxide niet als geneesmiddel in te zetten voor deze aandoeningen.
Zo wijzen onder meer het Amerikaanse geneesmiddelenagentschap FDA en het Belgisch Federaal Agentschap voor Geneesmiddelen en Gezondheidsproblemen op de gevaren van chloordioxide.
Op chloordioxide gebaseerde producten kunnen immers erg gevaarlijk zijn. Er zijn gevallen bekend van personen die ernstige en zelfs dodelijke bijwerkingen ondervinden, zoals perforatie van de darmen of orgaanschade door belemmering van het zuurstoftransport.
Met name in Zuid-Amerika heeft het gebruik van chloordioxide bij COVID-19 grote proporties aangenomen.
Studie gepubliceerd in ‘rooftijdschrift’
Online circuleert nu een studie genaamd ‘Determination of the Effectiveness of Chlorine Dioxide in the Treatment of COVID 19’. Die zou dan toch aantonen dat chloordioxide wel werkt tegen COVID-19. Het is echter belangrijk voorzichtig om te gaan met de resultaten van dit onderzoek, dat heel wat gebreken bevat.
Om te beginnen werd de studie gepubliceerd in het tijdschrift “Journal of Molecular and Genetic Medicine”, dat wordt uitgegeven door de OMICS groep. Deze herhaaldelijk veroordeelde organisatie staat al jaren bekend als uitgever van vele honderden zogenaamde predatory journals (rooftijdschriften).
Dat zijn zogenaamd wetenschappelijke tijdschriften waarin onderzoekers voor een fiks geldbedrag snel hun bevindingen kunnen publiceren. Dat gebeurt dan vaak zonder ernstige peer review (waarbij de resultaten door andere onderzoekers worden nagekeken) en nazicht van ethische standaarden. Dit betekent niet dat elk artikel uitgegeven door OMICS over alles fout is, maar het zet wel aan tot voorzichtigheid.
Het artikel bevat bovendien talloze schrijffouten, wat doet vermoeden dat de tekst inderdaad niet door externe experten is nagelezen. Medische termen zijn vaak verkeerd vertaald uit het Spaans. Zo schrijft men bijvoorbeeld ‘Dimero-D’ en “DH Lactate” in plaats van “D-dimers” en ‘Lactate Dehydrogenase’ of ‘LDH’.
Auteurs hebben banden met chloordioxide-activist
Ook aan de auteurslijst vallen een aantal zaken op. Het gaat om mensen met een erg verschillende achtergrond. Geen van hen heeft een duidelijke ervaring met klinisch onderzoek of farmacologie, de studie van geneesmiddelen. Geen enkele auteur lijkt andere relevante artikels op de medische zoekmachine PubMed te hebben. Opnieuw is dat een reden tot voorzichtigheid.
Onder de auteurs bevindt zich onder meer iemand die verbonden is met het “Liechtensteiner Verein für Wissenschaft und Gesundheit”. De website van deze organisatie bevat weinig wetenschappelijke informatie maar wel reclame voor boeken van Andreas Kalcker. Kalcker is een bekende verdediger van chloordioxide-behandelingen en MMS die eerder al in opspraak kwam. Kalcker wordt bovendien persoonlijk bedankt op het einde van de studie.
Een andere auteur van de studie is verbonden aan de zogenaamde Genesis foundation uit Colombia, al is het onduidelijk wat daarmee bedoeld wordt. Wie de naam opzoekt, komt immers uit bij een wellicht niet-gerelateerde organisatie die zich inzet voor onderwijs.
Onderzoek met gebreken
Ook de inhoud van de studie zelf zet aan tot voorzichtigheid. De literatuurstudie, waarin normaal gezien eerder onderzoek over het thema wordt opgesomd, is niet uitgevoerd volgens de internationaal aanvaarde werkwijze. Daardoor weten we niet op basis waarvan de auteurs kozen om bepaalde studies wel of niet wel te citeren.
De literatuurstudie gaat bovendien grotendeels over eerder onderzoek dat niets te maken heeft met chloordioxide en COVID-19.
Er wordt ook niet vermeld hoe men besliste wie waarmee werd behandeld en hoe de blindering van patiënten en onderzoekers verliep. Blindering is een methode waarbij deelnemers van een studie niet weten wie een echte behandeling en wie een placebo kreeg. Dat verkleint de kans op vertekende resultaten.
Aan het onderzoek namen bovendien niet meer dan twintig mensen uit verschillende landen deel. Op basis van de resultaten bij dat erg beperkte aantal deelnemers komen de onderzoekers tot de conclusie dat chloordioxide ‘honderd procent effectief’ is tegen COVID-19. Dergelijke resultaten komen in de geneeskunde zelden voor en moeten dus ook voorzichtig stemmen.
In de rest van de wetenschappelijke literatuur die we via zoekmachines raadpleegden zijn geen gerandomiseerde, dubbelblinde studies over chloordioxide bij COVID-19 te vinden. Het is voorlopig dus moeilijk om uitspraken doen over de efficiëntie van dit product bij COVID-19.
Conclusie
Chloordioxide wordt door een groep activisten al jarenlang zonder bewijs gepromoot als geneesmiddel voor allerlei kwalen, waaronder nu ook COVID-19. Chloordioxide is echter een bleekmiddel dat de gezondheid ernstig kan schaden. Een ‘studie’ die recent werd aangehaald om chloordioxide als geneesmiddel tegen COVID-19 te verdedigen, vertoont tal van gebreken. Er is bovendien geen ander wetenschappelijk bewijs om de bewering te staven. Gezondheidsinstanties raden inname van chloordioxide als geneesmiddel ten stelligste af.
✻
Geraadpleegde Bronnen
- Chlorine dioxide | ClO2 - PubChem
- ICSC 0127 - CHLORINE DIOXIDE
- Miracle Mineral Solution Warning - Autism Research Institute
- US pastor runs network giving 50,000 Ugandans bleach-based 'miracle cure' | Uganda | The Guardian
- https://www.fda.gov/news-events/press-announcements/fda-warns-consumers-about-dangerous-and-potentially-life-threatening-side-effects-miracle-mineral
- “Mineral Miracle Solution” of “MMS”: waarschuwing | FAGG
- Intestinal perforation associated with chlorine dioxide ingestion: an adult chronic consumer during COVID-19 pandemic | SpringerLink
- http://linkinghub.elsevier.com/retrieve/pii/S0735-6757(20)30798-1
- Frontiers | Pseudoscience in the Times of Crisis: How and Why Chlorine Dioxide Consumption Became Popular in Latin America During the COVID-19 Pandemic | Political Science
- The Price for ‘Predatory’ Publishing? $50 Million - The New York Times
- The OMICS Publishing Group’s Empire is Expanding | Scholarly Open Access
- Predatory publishers | Bibliotheek | Universiteit Antwerpen
- D-Dimer Test: MedlinePlus Medical Test
- Lactate Dehydrogenase (LDH) Test: MedlinePlus Medical Test
- ryan cole covid-19 - Search Results - PubMed
- Quack Exposed: Andreas Kalcker
- Andreas Kalcker: ¿Doctor en Biofísica? – ACERCA DEL MMS
- PRISMA
- Double-Blind Study - StatPearls - NCBI Bookshelf
Auteur
Wietse Wiels
Wietse is arts en onderzoeker aan de Vrije Universiteit Brussel, het Universitair Ziekenhuis Brussel, en het Fonds voor Wetenschappelijk Onderzoek. Hij is ook bestuurslid bij SKEPP. Sinds november 2021 schrijft hij voor Factcheck.Vlaanderen, hoofdzakelijk over medische onderwerpen.
