Waar komt dit nieuws vandaan?
Elektrisch fietsen is minder intensief dan fietsen zonder ondersteuning. Je verbruikt minder energie en verbrandt dus minder calorieën. Anderzijds ga je wel vaker geneigd zijn om langere afstanden af te leggen met je elektrische fiets, bijvoorbeeld woon-werkverkeer (1). Als je vaker elektrisch fietst dan je met een gewone fiets zou fietsen, dan compenseer je het lagere energieverbruik. Laat je je auto aan de kant voor een e-bike, dan beweeg je gemiddeld meer dan voorheen en doe je dus iets voor je gezondheid.
De meningen over al dan niet elektrisch fietsen zijn echter verdeeld. Volgens het Vlaams Instituut Gezond Leven is elektrisch fietsen een prima manier om je conditie op peil te houden, en minstens even gezond als gewoon fietsen (2). De Nederlandse Fietsbond daarentegen raadt elektrisch fietsen eerder af: ‘Je denkt dat je gezond bezig bent, maar ondertussen doe je veel te weinig’ (3).
Hoe moet je dit nieuws interpreteren?
Je gewone fiets inruilen voor een elektrisch exemplaar vormt volgens het Vlaams Instituut Gezond Leven geen probleem voor je conditie. Daarbij wordt verwezen naar een Europese studie. Die stelt dat elektrisch trappen even gezond is als fietsen zonder ondersteuning, omdat je met een e-bike doorgaans vaker en verder fietst dan je op een gewone fiets zou doen (2).
Een fitte volwassene die op een gewone fiets tussen 20 en 25 km/uur kan fietsen, schaft zich beter geen e-bike aan, vindt de Nederlandse Fietsbond. Zij stellen dat een elektrische fiets vooral nuttig is voor volgende personen (3):
- De elektrische fiets is een uitkomst voor mensen die vanwege hun gezondheid niet meer snel op een gewone fiets kunnen fietsen.
- Voor jongeren met een hectisch leven kan het rustgevend zijn om het op een elektrische fiets kalm aan te doen.
- Mensen die 10 tot 20 kilometer van hun werk (of school) wonen. Met een elektrische fiets hoef je niet eerder van huis omdat je tegenwind hebt. Je rijdt met een constante snelheid zonder dat je ervan gaat zweten.
- Voor mensen die in heuvelachtig gebied wonen en vanwege de klimmetjes vaak voor de auto kiezen.
- Fietsers die veel gewicht te torsen hebben. Een ouder met een paar kinderen achterop kan bij het optrekken dat steuntje in de rug wel gebruiken.
Over het energieverbruik bestaat geen discussie: je verbrandt minder calorieën op een elektrische fiets dan op een gewone. Stel, je bent een persoon van 70kg. Wanneer je 1 uur elektrisch fietst, verbrand je ongeveer 330 calorieën minder dan op een gewone fiets, aan dezelfde snelheid. Schakel je over van een gewone fiets naar een exemplaar met ondersteuning, en je fietst niet vaker dan voorheen, dan riskeer je aan te komen in gewicht.
Wat conditie betreft, bestaat er beperkt vergelijkend onderzoek tussen gewoon en elektrisch fietsen (4). Vergelijken blijft moeilijk, omdat het afhangt van:
- het terrein;
- je conditie;
- de mate van elektrische ondersteuning waarvoor je kiest.
Over het algemeen verbruik je minder zuurstof wanneer je elektrisch fietst: bij een ritme van 60 keer trappen per minuut is je hartslag en zuurstofopname lager op een e-bike dan op een gewone fiets. Dat bevestigt dat je meer inspanningen levert op een gewone fiets, met een groter effect op je conditie. In heuvelachtig gebied wordt dat onderscheid nog groter.
De conditie van een e-biker is daarentegen wel beter dan de conditie van een inactief persoon. In die zin kan het een opstap zijn voor mensen die wegens gezondheidsproblemen weinig geneigd zijn tot fysieke activiteit. Hoe vaker je langere trajecten fietst, hoe beter je conditie.
Een ander aandachtspunt zijn fietsongevallen. Nederlands onderzoek toont dat het risico op een ongeval groter is met een elektrische fiets dan met een gewone (5).
Conclusie
Elektrisch fietsen is een matig fysieke inspanning en is beter voor je conditie dat niet bewegen. In vergelijking met gewoon fietsen verbrand je echter minder calorieën en bouw je minder snel conditie op. Op een gewone fiets lever je een grotere inspanning op hetzelfde traject. Een e-bike wordt echter vaker gebruikt voor langere trajecten dan een gewone fiets, zo blijkt uit Europees onderzoek. In dat geval is zo’n elektrische fiets minstens even gezond.
