Waar komt dit nieuws vandaan?
Het is algemeen bekend dat het drinken van alcohol de rijvaardigheden vermindert en dat rijden in dronken toestand het risico op ongevallen gevoelig verhoogt. Politie en justitie hanteren een wettelijke limiet voor alcohol in het bloed. In Belgie is dit 0,5 promille. Vanaf deze maand mogen professionele bestuurders van vrachtwagens en bussen maximaal 0,2 promille hebben. Er zijn ook enkele studies die tonen dat autorijden met een lager promillage nog risicovol is. Amerikaanse onderzoekers gingen na of automobilisten die gedronken hadden meer ongevallen veroorzaken dan nuchtere bestuurders (1).
Ook analyseerden zij de relatie tussen promillage en de kans dat een bestuurder een ongeval veroorzaakt. Het bleek dat mannen met 0,1 promillage 2,5 keer zo vaak ongevallen veroorzaakten. Bij een promillage tussen 0,1 en 0,7 zelfs 3,4 keer zo vaak en bij een promillage van 2,4 zelfs 12 keer. Vrouwen met een promillage van 0,1 tot 0,7 veroorzaakten 3,3 keer meer ongevallen dan nuchtere vrouwen. De auteurs concluderen dat er geen veilige limiet bestaat wat alcohol en autorijden betreft en dat een minimale hoeveelheid alcohol in het bloed het risico op een ongeval al verhoogt.
Hoe moeten we dit nieuws interpreteren?
De wetenschappers onderzochten alle ongevallen met dodelijke afloop in Amerika tussen 1994 en 2011. Met meer dan 570.000 ongevallen is dit een grootschalig onderzoek. De resultaten zijn om drie redenen moeilijk te interpreteren.
Allereerst ontbreekt belangrijke informatie over de betrokken chauffeurs. Gaat het om mannen of vrouwen, van welke leeftijd, hoeveel bestuurders droegen een gordel, enzovoort. Ten tweede werden de verhoudingen weergegeven van het aantal schuldige bestuurders ten opzichte van de bestuurders die niet de schuld kregen van het ongeval. Deze verhoudingen werden per promillage weergegeven, wat de interpretatie verder bemoeilijkt. Ten derde werd geen rekening gehouden met mogelijke verstorende factoren. Het veroorzaken van een fataal ongeval hangt van meer dan alleen alcoholconsumptie af, ook van snelheid bijvoorbeeld, of van het al dan niet dragen van een gordel.
Dergelijke factoren kunnen een gevonden verband helemaal tenietdoen. In 2012 is een systematische literatuuroverzicht verschenen waarin de resultaten van 5 studies over alcohol en het risico op een dodelijk ongeval zijn samengenomen (2). Op basis van deze studies wordt geschat dat de kans op een dodelijk ongeval voor iedere 0,2 promille alcohol toeneemt met een factor 1,7.
Conclusie
Op basis van dit onderzoek kan men niet besluiten dat bestuurders met 0,1 promille in het bloed dubbel zoveel ongevallen veroorzaken dan nuchtere bestuurders.
