Is de body mass index (BMI) aan vervanging toe?

De BMI (body mass index) wordt gebruikt om de gezondheidsrisico’s verbonden aan overgewicht en obesitas te voorspellen. Maar de BMI zegt niet alles en is niet altijd bruikbaar. Iemand met veel spierweefsel, bijvoorbeeld door sport, heeft een hogere BMI die niet altijd problematisch is. Daarom zijn onderzoekers op zoek gegaan naar een nieuwe maat.

14 maart 2022

gezondheidenwetenschap gezondheid covid19

Waar komt dit nieuws vandaan?

Om de beperkingen van de BMI op te vangen, is er een nieuwe index ontwikkeld: de ABSI (a body shape index). Deze houdt rekening met verschillende parameters zoals de lengte, de tailleomtrek en de BMI. Hij wordt als volgt berekend: ABSI = tailleomtrek (in cm) / (BMI2/3 x lengte1/2 (in cm)). Hoe lager de score, hoe beter.

Europese onderzoekers zijn nagegaan of deze index de sterftekans goed kan voorspellen (1). Daarvoor gebruikten ze gegevens van 352.985 deelnemers aan de EPIC-studie.

  • Bij aanvang van de studie bepaalden de onderzoekers zowel de lengte, het gewicht als de tailleomtrek van de deelnemers. Daarmee konden ze de ABSI berekenen.
  • Ze volgden de deelnemers gemiddeld 16 jaar op. Tijdens deze periode hielden ze bij wie overleed.
  • Vervolgens keken de onderzoekers of er een verband was tussen de ABSI en de kans om te sterven.

Uit hun analyse bleek dat de deelnemers met een hoge ABSI-score 30% meer kans hadden om te overlijden dan deelnemers met een lage ABSI-score. Dit gold voor elke BMI-categorie. De onderzoekers besluiten dat de ABSI:

  • de tekorten van de BMI kan opvangen;
  • een goede voorspeller is van de sterftekans.
Hoe moet je dit nieuws interpreteren?

De BMI heeft als voordeel dat er met duidelijke afkapwaarden gewerkt wordt:

  • < 18,5 betekent ondergewicht.
  • 18,5 – 24,9 is een gezond gewicht.
  • 25 – 29,9 staat voor overgewicht.
  • ≥ 30 betekent obesitas.

Bij zowel ondergewicht als zwaarlijvigheid (obesitas) neemt de sterftekans toe. De resultaten van deze studie bevestigen dit ook. Maar de BMI zegt niet alles. Zo kan er onder andere geen onderscheid gemaakt worden tussen gevaarlijk buikvet en minder schadelijk heupvet. Daarom wordt aangeraden om de BMI te combineren met de tailleomtrek:

  • Blanke mensen met een tailleomtrek groter dan 94 cm (mannen) of groter dan 80 cm (vrouwen) lopen een hoger risico op aandoeningen gerelateerd aan obesitas.
  • Waarden boven de 102 cm (mannen) of 88 cm (vrouwen) worden in verband gebracht met een veel hoger risico.

Praktische informatie over het meten van je heup-, middel- of tailleomtrek vind je hier: https://www.gezondleven.be/themas/voeding/obesitas-en-overgewicht/middelomtrek. Het nadeel van deze parameter is dat er geen rekening wordt gehouden met de lengte. Het is niet onlogisch dat grote mensen ook een grotere tailleomtrek hebben, zonder gezondheidsrisico’s.

De ABSI die de onderzoekers voorstellen heeft als voordeel dat hij wel rekening houdt met de lengte. Maar gebruiksvriendelijk is deze nieuwe parameter niet. Er zijn geen duidelijke afkapwaarden, waardoor hij moeilijk inzetbaar is in de praktijk. Dat verklaart allicht waarom de ABSI niet algemeen aangeraden en gebruikt wordt.

Conclusie

De ABSI (a body shape index) is een andere index om de gezondheidsrisico’s door overtollig buikvet te voorspellen. Deze parameter houdt, behalve met je BMI, ook rekening met je tailleomtrek en je lengte. Je heupomtrek meten is echter niet eenvoudig en er zijn geen duidelijke grenswaarden bepaald voor de ABSI. Daardoor is deze meting minder bruikbaar in de praktijk. De combinatie van de BMI en de tailleomtrek blijft daarom de gouden standaard om het risico op vroegtijdig overlijden door een ongezond gewicht in te schatten.

Geraadpleegde Bronnen

Nina Van Den Broecke

 
Lees ook...
jul 2021

Blootstelling aan gevaccineerden leidt niet tot gezondheidsproblemen, suramine kan dat dus ook niet voorkomen

aug 2022

Gat in cv door kanker zorgt voor minder kans op een job, maar verschil is geen ‘tienvoud’

jul 2021

Waarom heeft Denemarken zoveel minder “oversterfte” tijdens de coronacrisis dan België

24 sep

Nee, nieuwe studie toont niet aan dat wonen in de buurt van windmolens zorgt voor ernstige gezondheidsproblemen