Waar komt dit nieuws vandaan?
Dit bericht komt uit een rapport (1) van de ‘Committee of Public Accounts’, een expertengroep van het Brits parlement die onderzoekt of belastingsgeld goed besteed wordt. Het antivirale middel Tamiflu werd massaal aangekocht – voor miljoenen ponden - door de Britse overheid en gestockeerd om voldoende voorraad te hebben in geval van een grieppandemie (een zeer uitgebreide griepepidemie). Ook de Belgische regering heeft een stock met Tamiflu. De Britse parlementsleden van het comité, stuk voor stuk vooraanstaande wetenschappers, zijn naar eigen zeggen verbaasd en bezorgd, omdat informatie over het onderzoek naar de effectiviteit van de virusremmer werd achtergehouden door de fabrikant, de firma Roche. Details over de methode en de resultaten van klinische studies met Tamiflu werden niet prijsgegeven, zodat artsen onmogelijk kunnen weten of het middel echt werkt of niet. De parlementsleden wijzen erop dat het niet beschikbaar stellen van farmaceutische gegevens over dit medicijn al langer bekend was, maar dat de overheid verzuimde maatregelen te treffen. De groep dringt daar met dit rapport nog eens op aan. Tamiflu wordt voorgeschreven voor de behandeling van griep.
Hoe moeten we dit nieuws interpreteren?
Volgens de Cochrane Collaboration, een onafhankelijk orgaan dat wetenschappelijk onderzoek van hoog niveau (zogenaamde systematic reviews) over de doeltreffendheid van medicijnen publiceert, beschikt ze niet de nodige informatie om een correct oordeel te kunnen vellen over de werking van Tamiflu. De MHRA (Medicines Healthcare and Regulatory Products Agency), een andere dienst van de Britse overheid die beslist over aankoop en terugbetaling van medicijnen, beweert echter het tegenovergestelde: ze zou over voldoende informatie beschikken die de aankopen verantwoorden. Hoe dan ook, stelt de firma Roche, mede dankzij dit rapport, nu wel alle onderzoeksresultaten ter beschikking van de Cochrane Collaboration, zodat die het geneesmiddel nu uitgebreid kan bestuderen. Als wetenschappers na het doorlichten van alle gegevens tot de conclusie zouden komen dat Tamiflu niet werkzaam is, zit de Britse overheid met een nieuw probleem: een gigantische stock. Het Britse ministerie van volksgezondheid is er echter gerust zijn: zij stelt dat Tamiflu het risico op complicaties door griep, zoals longontsteking, met 40 tot 50% verminderen kan en daardoor ook de griepsterfte kan terugdringen. Ze staaft dit wel niet met studies, maar met adviezen. De Britse koepel van farmaceutische bedrijven argumenteert van haar kant dat de transparantie de voorbije jaren reeds verbeterde: meer gesponsorde studies over geneesmiddelen werden openbaar gemaakt. Wel geeft de industrie toe dat er nog werk aan de winkel is en dat geneesmiddelenfabrikanten in de toekomst de transparantie nog verder moeten verbeteren. Ook België heeft ten tijde van de Mexicaanse griep, in 2009, een stock aangelegd van het antivirale middel Tamiflu,voldoende om een derde van de Belgische bevolking tebehandelen (2).
Conclusie
Op dit moment is er onvoldoende bewijs om te stellen dat het antivirale middel Tamiflu inderdaad doeltreffend is bij griep en griepcomplicaties. Onafhankelijke wetenschappers hebben meer inzage nodig in alle studies die gevoerd werden over de griepremmer om definitief uitsluitel te kunnen geven. Die informatie wordt nu prijs gegeven door de fabrikant Roche op vraag van een groep Britse parlementsleden.
(2)www.senate.be plenaire vergaderingen 9 juli 2009, Handelingen 4 - 83
