Wat weten we hierover?
Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie eten we te veel toegevoegde suikers. Daarom lanceerde ze in maart een nieuwe aanbeveling omtrent suikerconsumptie (2). Toegevoegde suikers zouden niet meer dan 10% van onze totale dagelijkse energie-inname mogen bedragen. Er werd zelfs een halvering voorgesteld. Met toegevoegde suiker wordt bedoeld de suiker die industrieel aan producten worden toegevoegd, de suiker die we zelf tijdens het bereiden van voedsel toevoegen en de suiker uit honing, siropen en fruitsap. De reden om te waarschuwen voor suiker is tweeërlei: wie veel industrieel bereide producten met suiker consumeert eet doorgaans minder gezond voedsel (groenten en fruit) en riskeert overgewicht. De tweede reden is cariës: suiker vormt een aanslag op de tanden.
Een andere reden waarom zoveel mensen ongerust zijn over suiker is de heisa rond fructose, aangevoerd door één man, de Amerikaanse kinderarts Robert Lustig die in California verbonden is aan het 'Centre for Obesity'. Deze man beweert dat fructose (de suiker die ook in fruit zit) toxisch is en vergelijkbaar met alcohol. Tot die conclusie kwam hij na eigen onderzoek waarbij hij het metabolisme van fructose door de lever vergeleek met het metabolisme van alcohol door de lever. Hij vond parallellen tussen beide en besloot dat fructose in grote hoeveelheden gif is (3). Lustig is een krachtig communicator: zijn youtube filmpje 'Sugar: the bitter truth' werd tot op heden bijna 5 miljoen keer bekeken (4). Daarin overlaadt hij fructose met alle zonden van de wereld: het is de oorzaak van diabetes type 2, overgewicht, metaboolsyndroom, kanker, hartziekten, enzovoort. Naast Youtube stuurt Lustig ook commentaren naar vakbladen, die vervolgens worden opgepikt door journalisten die het fructose-verhaal in de kranten brengen.
Hoe moeten we dit nieuws interpreteren?
Te veel toegevoegde suikers, zoals in frisdrank, snoep en gebak, verhoogt het risico op overgewicht (5) en is slecht voor de tanden. Overgewicht verhoogt dan weer de kans op hart- en vaatziekten en diabetes type 2, met veel leed voor de betrokkenen. Dat zijn de redenen waarom we beter wat zuiniger omspringen met toegevoegde suikers. Wie matig suiker consumeert en een gezond gewicht heeft, hoeft zich echt geen zorgen te maken. Met suiker is verder niks mis. Het is al zeker niet giftig.
De heisa omtrent fructose, aangestuurd door Robert Lustig, wordt niet ondersteund door ander wetenschappelijk onderzoek. In de studie van Lustig kregen proefdieren en mensen hoge dosissen pure fructose en vond men schadelijke effecten op de gezondheid. Hoge dosissen pure fructose weerspiegelen echter niet het doorsnee dieet. We nemen fructose vooral op via groenten en fruit, en die zijn gezond en calorie-arm. Lustig maakt zich vooral zorgen over de hoge consumptie van 'corn syrup', vooral bij kinderen in de Verenigde Staten: deze mierenzoete siroop gemaakt uit maïs, is bij ons amper verkrijgbaar en bevat een hoge concentratie fructose. Het valt onder de categorie toegevoegde suiker. Hier heeft Lustig wel een punt: de corn syrup consumptie moet omlaag.
Er is verder geen verband aangetoond tussen fructose of andere suikers en chronische aandoeningen, bij normale consumptie.
Conclusie
Suiker is niet giftig en ook geen dikmaker, op voorwaarde dat je het matig consumeert. Omdat de gemiddelde mens te veel industrieel bereide producten eet, werd recent aanbevolen de consumptie van toegevoegde suikers te verminderen. Te veel suiker wordt in verband gebracht met overgewicht en cariës.
(3)Nature Reviews Gastroenterology and Hepatology7,251-264(May 2010)
(4)https://www.youtube.com/watch?v=dBnniua6-oM
(5) Dietary sugars and body weight: systematic review and meta-analyses of randomised controlled trials and cohort studies. BMJ 2013;346:e7492
