Waar komt dit nieuws vandaan?
Een internationaal onderzoekersteam deed de ontdekking in Noord-Ierland. Ze onderzochten bodemstalen uit de Boho Highlands, een uitgestrekt grasland. In deze bodemstalen vonden ze een nieuwe bacterie van de familie van Streptomyces, die in het verleden al verschillende antibiotica produceerde. De meeste antibiotica die we vandaag kennen vinden hun oorsprong in sporen van schimmels en van de bacteriestam Streptomyces.
De pas ontdekte Streptomyces, in Ierse grond, geeft een muntachtige geur af. Uit de eerste onderzoeken lijkt dat deze bacterie de groei verhindert van vier van de zes gevaarlijke bacteriën die infecties veroorzaken en die moeilijk uit te roeien zijn met klassieke antibiotica (1). Opmerkelijk is dat deze gronden in de volksgeneeskunde al eeuwen gebruikt worden om aandoeningen te genezen, zoals tandpijn en infecties. Een kleine hoeveelheid grond werd met een doek omgeven, en op de betrokken plaats toegepast. De streek werd al meer dan 3000 jaar geleden bewoond. De volksgeneeskunde gebruiken als bron om nieuwe geneesmiddelen te ontwikkelen, noemt men etnofarmacologie.
De onderzoekers besluiten dat een deel van de oplossingen van moderne geneeskundige problemen in de wijsheid van het verleden zou kunnen liggen.
Hoe moeten we dit nieuws interpreteren?
Antibioticaresistentie is een groeiend probleem in de wereld. Bacteriën die ‘resistent’ zijn geworden tegen bepaalde antibiotica kunnen er niet meer door gedood worden. In 2015 overleden 33.000 Europeanen aan de gevolgen van een infectie veroorzaakt door antibioticaresistente bacteriën. Daarom is de ontdekking van nieuwe antibiotica essentieel om ons in de toekomst blijvend te beschermen tegen gevaarlijke bacteriën.
Deze ontdekking in Ierse gronden is uiteraard goed nieuws, maar de weg naar een nieuw antibioticum is nog lang. Zoals de onderzoekers benadrukken, moeten ze nu uit deze bacterie het antibioticum afzonderen en testen op andere bacteriën, alsook de veiligheid op mensen controleren.
Dat deze gronden vroeger gebruikt werden om infecties te behandelen, is nog geen bewijs dat ze ook echt geneeskrachtig zijn. Wel verdient de vaststelling verder onderzoek.
Conclusie
In de Noord-Ierse Boho Highlands, waar sinds de tijd van de druïden geneeskrachtige eigenschappen aan de grond worden toegedicht, vonden onderzoekers een nieuwe bacteriesoort die andere gevaarlijke bacteriën kan vernietigen. Deze ontdekking kan belangrijk zijn, maar de weg naar een bruikbaar antibioticum is nog lang.
