Waar komt dit nieuws vandaan?
Britse onderzoekers gebruikten gegevens van 91.105 Britten tussen 37 en 73 jaar oud, die tussen 2013 en 2015 gedurende minstens 7 opeenvolgende dagen een activiteits-tracker hadden gedragen. Deze mensen vulden ook vragenlijsten in over hun stemming en mentale gezondheid, hun levensstijl, socio-economische achtergrond, enzovoort.
Afgaande op de verzamelde gegevens werden de deelnemers in 5 categorieën ingedeeld, afhankelijk van hun dag-nachtritme: van personen met de hoogste activiteit overdag en de laagste ’s nachts tot, aan het andere uiterste, personen die ’s nachts actief zijn en overdag inactief. Door die gegevens te vergelijken met de ingevulde vragenlijsten vonden de onderzoekers een licht verhoogd risico op depressie, bipolaire stoornissen, een ongelukkig gevoel en eenzaamheid bij personen die ’s nachts actief zijn en overdag inactief. Hoe langer actief ’s nachts en hoe minder actief overdag, hoe groter de negatieve impact op de mentale gezondheid (1).
De onderzoekers besluiten dat een goede nachtrust en voldoende activiteit overdag mensen gelukkiger maakt en stemmingsstoornissen doet afnemen.
Hoe moeten we dit nieuws interpreteren?
Dit onderzoek werd gevoerd bij een zeer grote groep volwassenen, wat de resultaten versterkt. Er werd ook rekening gehouden met diverse beïnvloedende factoren. Toch is het voorbarig om een oorzakelijk verband te suggereren. Het omgekeerde kan namelijk ook: mensen met een depressie, piekergedrag of een ongelukkig gevoel slapen misschien slechter, waardoor de tracker meer activiteit toont ’s nachts. Als gevolg van een slechte nachtrust zijn ze dan minder actief overdag.
Nog een zwak punt in dit onderzoek: de mentale gezondheid werd slechts één keer bevraagd, wat ze minder betrouwbaar maakt.
Een van de onderzoekers gaf tijdens een interview als advies voor een gezonde nachtrust de telefoon uit te schakelen na 22 uur. Zijn voorbeeld leidde tot krantenkoppen, terwijl laat telefoongebruik niet bevraagd werd in de studie, maar slechts een tip is om goed te kunnen slapen.
Conclusie
Deze studie vond een verband tussen een verstoord dag-nachtritme en een verminderde mentale gezondheid. Wie vooral ’s nachts actief is, kampt vaker met stemmingsstoornissen. Het is echter niet duidelijk wat de kip is en wat het ei (mogelijk slapen mensen slechter als ze zich slecht voelen). De studie gaat niet over laat telefoongebruik: dit werd enkel aangehaald als commentaar van een van de onderzoekers in een interview met de Britse media en daarna letterlijk overgenomen door sommige Vlaamse kranten.
