Waar komt dit nieuws vandaan?
Wie met vragen zit over zelfdoding kan terecht op de Zelfmoordlijn, op het gratis nummer 1813, of op zelfmoordlijn1813.be. Nood aan een gesprek? Dan kan je 24/7 terecht bij Tele-Onthaal op het nummer 106. Je kan ook chatten via www.tele-onthaal.be. Jongeren kunnen terecht bij Awel op telefoonnummer 102, of via chat op awel.be.
Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie zijn er jaarlijks 800.000 zelfdodingen in de wereld. Dat is goed voor 1,4% van de totale sterfte. Canadese onderzoekers gingen na of het weer een invloed kan hebben op het aantal zelfdodingen (1).
Opzet studie
Om een antwoord te vinden op hun onderzoeksvraag, voerden ze een literatuurstudie uit. Ze zochten in de wetenschappelijke literatuur naar waarnemende studies die het aantal zelfdodingen registreerde in functie van de weersomstandigheden.
Resultaten
Ze vonden in totaal 29 studies.
- 26 daarvan keken naar het verband tussen de buitentemperatuur en zelfdoding;
- 4 studies keken naar of het regende of niet;
- 4 keken naar of de zon scheen of niet;
- 3 naar hoe vochtig het was buiten;
- 2 naar wat de luchtdruk was;
- 2 naar of er wind was.
Het risico op zelfdoding steeg met 16% per graad Celsius, vooral bij mannen. Maar er is geen verband was met regenbuien, vochtigheid, luchtdruk of wind.
De Canadese onderzoekers besluiten dat er meer zelfdodingen zijn wanneer het warm weer is.
- Frangione B, Rodríguez Villamizar LA, et al. Short-term changes in meteorological conditions and suicide: A systematic review and meta-analysis. Environ Res. 2022 May 1;207:112230.
- World Health Organization, 2020. Suicide Prevention. Geneva, Switzerland.
Hoe moet je dit nieuws interpreteren?
Het blijft opmerkelijk dat, in tegenstelling tot wat we zouden denken, er minder zelfdodingen zijn op donkere, regenachtige dagen dan op warme zomerdagen.
Literatuurstudie
Een literatuurstudie is natuurlijk altijd beter dan een studie alleen. In een enkele studie kunnen toevallige vondsten door variaties in steekproeven de resultaten beïnvloeden.
Maar de literatuurstudie is sterk afhankelijk van de studies die opgenomen werden. In dit geval laten de meeste van de studies geen verband zien tussen de temperatuur en het aantal zelfdodingen. Enkel een beperkt aantal studies van dezelfde auteurs tonen een sterk verband. Wanneer je een gemiddelde maakt, weegt dit natuurlijk door.
Publication bias
Een bijkomend element is de aanwezigheid van een “publication bias”. Dit betekent dat studies die geen resultaten hebben minder snel gepubliceerd worden. Deze studies verdwijnen gemakkelijker in een prullenmand dan dat ze in een database met wetenschappelijke studies terechtkomen.
Een laatste punt is dat temperatuur meten eenvoudig lijkt, maar heel ingewikkeld is. Op welk moment van de dag ga je de temperatuur meten?
In deze literatuurstudie testten ze niet of er een verband was tussen en een serotoninedaling door de warmte. Dit is een hypothese.
Conclusie
Door de zwaktes van deze literatuurstudie: een beperkt aantal studies laten een verband zien, en studies zonder resultaten worden minder gepubliceerd, is het niet mogelijk om te beweren dat er meer zelfdodingen zijn bij warm weer. Het verband tussen temperatuur, serotonine en zelfdoding is een hypothese die in deze literatuurstudie niet werd onderzocht.
