Waar komt dit nieuws vandaan?
Aanleiding van de krantenberichten is een Noord-Ierse studie (1) waarbij meer dan 4000 Ieren geïnterviewd werden over het huishoudelijk werk dat ze verrichten. Veel mensen gaan er namelijk van uit dat ze beweging hebben wanneer ze in de tuin werken, poetsen, de vaat doen, strijken, enzovoort. Om tegemoet te komen aan de beweegnorm van minimum 150 minuten matige tot intensieve lichaamsactiviteit per week, wordt echter verondersteld dat deze activiteit aanzet tot een verhoogde hartslag en (neiging tot) zweten. Huishoudelijk werk is echter zelden intensief genoeg, op enkele uitzonderingen na, zoals graven in de tuin bijvoorbeeld.
De respondenten moesten inschatten in hoeverre het huishoudelijk werk dat ze verrichten van een zekere intensiteit was en hoe lang die dan werd aangehouden. Er is pas sprake van een intensieve taak wanneer ze minstens 10 minuten duurt. Interessant is de vaststelling dat bijna de helft van de ondervraagden van oordeel was dat huishoudelijk werk meetelt als lichaamsbeweging. Gevraagd of ze tegemoetkomen aan de minimale beweegnorm geven velen huishoudelijk werk zelfs aan als activiteit.
De deelnemers werden verder nog ondervraagd over hun eet- en leefgewoonten en lichaamsgewicht. Diegenen die naar eigen zeggen het vaakst intensief huishoudelijk werk verrichten, hadden een hogere body mass index: ze bleken dus iets zwaarder dan mensen die minder uren aan huishoudelijk werk besteden. Daaruit concludeerden sommige kranten ook nog dat mensen die veel poetsen zwaarder zijn.
Hoe moeten we dit nieuws interpreteren?
Deze studie heeft heel wat beperkingen. Mogelijk hebben mensen met een hogere body mass index meer moeite met huishoudelijk werk, waardoor ze het als intensiever ervaren. De onderzoekers hadden overigens geen informatie over de dagelijkse calorie-inname van de respondenten. Het kan dat de respondenten die veel bezig zijn in huis en tuin meer eten.
De duur van de activiteiten moest geschat worden door de respondenten, wat erg subjectief is en vatbaar voor interpretatiefouten, terwijl dit met eenvoudige toestelletjes (genre stappenteller) had kunnen gemeten worden. Misschien sporten mensen die meer huishoudelijke taken verrichten over het algemeen minder. Ook dat verband werd niet verder onderzocht.
De studie roept dus meer vragen op dan ze antwoorden geeft. Over het verband tussen huishoudelijk werk en lichaamsgewicht kan men in ieder geval geen uitspraken doen. De auteurs hebben dit overigens niet gedaan. De media die over het onderzoek berichtten, gingen hier te kort door de bocht.
Conclusie
Dit onderzoek vestigt de aandacht op een wijd verspreide misvatting, namelijk dat huishoudelijk werk een vorm van lichaamsbeweging is. Huishoudelijk werk verrichten is natuurlijk beter dan in de zetel hangen, maar het is op zich onvoldoende om de beweegnorm te halen. Wie gezond wil bewegen kiest activiteiten die de hartslag versnellen, zoals stevig stappen, joggen, zwemmen of fietsen.
