Moeten producten als sojayoghurt en vegaburgers van naam veranderen?
Het is algemeen bekend dat veel consumenten de informatie op een verpakking over de samenstelling van voedingsproducten niet goed begrijpen. Om een idee te geven wat een hoeveelheid calorieën in de praktijk betekent, kan je dit omzetten in hoeveel je moet bewegen om deze te verbranden. Zo moet je bijvoorbeeld 13 minuten lopen om een blikje frisdrank te verbranden en ruim 20 minuten om een chocoladereep weg te werken.
Calorieën vergelijken met bewegen, noemen we PACE-labelen (Physical Activity Calorie Equivalent). Onderzoekers van de universiteit van Loughborough in het Verenigd Koninkrijk verzamelden 15 studies in een overzichtsstudie. In die 15 onderzoeken vergeleken wetenschappers het effect van PACE-labels met geen of een ander soort etiketten, bijvoorbeeld waar ze enkel calorieën op vermelden (1).
Na analyse van de gezamenlijke resultaten kwamen ze tot de conclusie dat mensen gemiddeld 65 calorieën per dag minder selecteren wanneer voedingsproducten een PACE-label dragen in vergelijking met geen of een ander etiket. Ze kiezen dus eerder voor producten met minder calorieën. Ook zouden ze per dag gemiddeld 80 calorieën minder eten dankzij zo’n beweeglabel. Omdat alle beetjes helpen, zou dit mensen kunnen helpen vermageren.
Het is aannemelijk dat een vergelijking met beweegtijd een beter idee geeft van een hoeveel een bepaald aantal calorieën nu eigenlijk is. Alles wat de etikettering van voedingsproducten kan verduidelijken voor de consument en daardoor de keuze positief kan beïnvloeden, is dan ook gunstig. Op die manier kan een PACE-label wat klaarheid scheppen. Of je er echt door vermagert, toonden de onderzoekers in deze studie niet aan.
Een overzichtsstudie is pas sterk als de afzonderlijke onderzoeken sterk zijn. Dat was hier helaas niet het geval. De wijze waarop wetenschappers de 15 geselecteerde studies opzetten, was niet altijd duidelijk. Bovendien ging het om onderzoeken waarbij proefpersonen voedselverpakkingen kozen in een experimentele setting. Daardoor hinderden prijzen, aantrekkelijke verpakkingen of andere marketingtrucen ze niet.
In de studies waarin onderzoekers PACE-labels vergeleken met een andere soort etikettering, waren de resultaten minder overtuigend dan in die waarbij ze producten met en zonder label tegenover elkaar stelden.
Het advies over het aantal minuten dat je moet bewegen om een bepaalde hoeveelheid calorieën te verbranden, is natuurlijk een gemiddelde. In werkelijkheid is deze beweegtijd afhankelijk van je geslacht, leeftijd, loopsnelheid, gewicht en lengte.
Overigens zeggen calorieën niet alles over een voedingsproduct. Producten met weinig calorieën zijn niet altijd gezonder.
Onderzoekers stellen vast dat mensen geneigd zijn producten met minder calorieën te kiezen, wanneer de verpakking vermeldt hoeveel minuten je moet lopen om de calorieën te verbranden. Of dat ook helpt om te vermageren, toonden ze nog niet aan. Dergelijke verpakkingen zijn nog niet op de markt, waardoor we de invloed van andere factoren, zoals prijs en verpakking, nog niet kunnen onderzoeken.