Waar komt dit nieuws vandaan?
De studie is een deelstudie van een groot Fins onderzoek waarbij 2.358 inwoners van het oostelijk deel van Finland jarenlang werden opgevolgd. De deelnemers zijn 1.007 mannen en 1.351 vrouwen tussen 53 en 74 jaar oud. Voor deze deelstudie sloot men alle mensen die een beroerte hadden doorgemaakt en waarvoor men geen gegevens had over saunabezoek uit (1). Daardoor bleven nog 1.628 deelnemers (840 vrouwen en 788 mannen) over; zij werden gemiddeld 14,9 jaar opgevolgd. De saunagewoonten werden in kaart gebracht aan de hand van vragenlijsten, waarin gepolst werd naar frequentie, duur en temperatuur van de sauna’s (veel Finnen hebben een sauna thuis). Ook werden gegevens verzameld over mogelijke risicofactoren voor beroerte, waaronder hoge bloeddruk, cholesterol, suiker in het bloed, alcoholconsumptie, lichaamsgewicht, fysieke activiteit, medicatie en ziekte.
Tijdens de opvolgperiode maakten 155 participanten een beroerte door (60 vrouwen en 95 mannen), dit is 6% van de studiepopulatie. In vergelijking met personen die ‘slechts’ één keer per week een sauna namen, hadden personen die 4 tot 7 keer per week in de sauna zaten 61% minder kans om in de groep te zitten die een beroerte had doorgemaakt. Die risicovermindering bleef overeind wanneer rekening gehouden werd met de diverse andere risicofactoren en levensstijl.
De onderzoekers besluiten dat frequent saunabezoek (4 tot 7 keer peer week) het risico op een beroerte vermindert met 61%.
Hoe moeten we dit nieuws interpreteren?
De aard van de studie laat niet toe te besluiten dat het hier gaat om een oorzakelijk verband. Overigens hadden personen die ‘slechts’ 2 tot 3 keer per week naar de sauna gingen geen verminderd risico op een beroerte, wat de wenkbrauwen doet fronsen. Eén sauna per week meer deed het risico dan plots met 61% verminderen… De groep die 4 tot 7 keer per week in de sauna zat, was een kleine groep (197 personen) met een gemiddelde leeftijd van 63 jaar. De kans is groot dat nog andere factoren een rol spelen, zoals minder beroepsactief, naderend pensioen, meer ontspannen levensstijl, enzovoort. Saunagewoonten werden in kaart gebracht via een éénmalige vragenlijst, wat subjectief is en dus minder nauwkeurig. Saunagewoonten kunnen met de jaren veranderen, omdat je meer vrije tijd krijgt bijvoorbeeld, wat niet in de studie bekeken werd.
Veel Finnen hebben een sauna in huis, wat bij ons niet het geval is. Hier gaan zeer weinig mensen meerdere keren per week naar een sauna.
Conclusie
Je hoeft niet meteen in een sauna te investeren om je risico op een beroerte te verminderen. Deze studie is gebaseerd op een beperkte Finse populatie van mensen van gemiddeld 63 jaar. Een oorzakelijk verband tussen saunabezoek en beroerterisico kon hier niet worden aangetoond en is eerder onwaarschijnlijk.
