Waar komt dit nieuws vandaan?
Dit nieuwe verband werd vastgesteld in een grootschalige studie die loopt aan de vermaarde Universiteit van Oxford waarbij een zeer grote groep vrouwen vanaf 16 jaar wordt opgevolgd om risicofactoren voor borstkanker op het spoor te komen (1). Het gaat om 113.000 vrouwen met een gemiddelde leeftijd van 47 jaar en wat gewicht betreft: 1,3% met ondergewicht, 52,3% met een gezond gewicht, 28,9% met overgewicht en 13,7% met obesitas. De onderzoekers maakten gebruik van deze grote groep om een ander verband te onderzoeken dat eerder al bij dieren werd vastgesteld: slapen met te veel licht leidt tot overgewicht. Overgewicht is ook een gekende risicofactor voor borstkanker, dus is het belangrijk om zoveel mogelijk risicofactoren voor overgewicht te kennen. Aan de vrouwen werd één keer gevraagd met hoeveel licht ze slapen en op basis daarvan werden ze in 4 groepen onderverdeeld: voldoende licht om te lezen (1), voldoende licht om de andere kant van de kamer te zien maar niet genoeg om te lezen (2), voldoende om je hand voor je ogen te zien maar niet om de andere kant van de kamer te zien (3) en te donker om een hand voor je ogen te kunnen waarnemen (4). Deze gegevens werden vergeleken met het gewicht van de dames. Daaruit bleek dat de vrouwen uit groepen (1) en (2), die met het meeste licht sliepen, het vaakst obees waren. Deze die in de donkerste kamer sliepen (4) hadden 21% minder kans om zwaarlijvig te zijn dan de vrouwen uit de lichtste kamer (1). Dat na uitsluiting van beïnvloedende factoren als leeftijd, socio-economische status, alcoholconsumptie, rookgedrag, werken in ploegen, een kind jonger dan 5 jaar hebben en slaapduur.
Hoe moeten we dit nieuws interpreteren?
Het verband tussen de hoeveelheid licht in de kamer tijdens de nacht en de kans dat men ernstig overgewicht heeft, is daarom geen oorzakelijk verband. Dat is zelfs eerder onwaarschijnlijk. Het verband kan louter toevallig zijn. Zo werd er bijvoorbeeld ooit een verband gevonden tussen margarineconsumptie en echtscheiding. Het is wel een intrigerend verband dat verder onderzoek verdient, ook omdat bij dieren eerder iets gelijkaardigs is vastgesteld. Het zou bijvoorbeeld kunnen dat artificieel licht tijdens de slaap de biologische klok verstoort wat een negatieve impact kan hebben op het gevoel uitgerust te zijn, wat op zijn beurt het risico op overeten en/of te vet eten stimuleert.
Conclusie
Deze studie toont niet aan dat te veel licht in de slaapkamer leidt tot zwaarlijvigheid. Mogelijk verstoort slapen in een te lichte kamer de nachtrust, maar dit moet verder onderzocht worden.
