Waar komt dit nieuws vandaan?
Een team wetenschappers analyseerde de frisdrankgewoonten van 749 personen van 65 jaar en ouder (1). Zij werden over een periode van negen jaar af en toe geëvalueerd. Ze moesten meermaals zeggen hoeveel frisdrank ze consumeerden en of ze de voorkeur gaven aan light drankjes of hun normale varianten.
Uit de antwoorden blijkt dat de buikomtrek van mensen die dagelijks light drank dronken na de studieperiode zo'n 8,1 centimeter groter was. Wie af en toe een light frisdrankje dronk, zag zijn buikomtrek met 4,6 centimeter toenemen. De omtrek van mensen die nooit light frisdrank dronken was maximaal 2 centimeter groter geworden. Tijdens het onderzoek werden alle andere factoren die een invloed kunnen hebben op een grotere buikomtrek zoals diabetes, roken en lichaamsbeweging geëlimineerd.
Hoe moeten we dit nieuws interpreteren?
De studie waarop dit nieuws is gebaseerd is een observationele studie. Dat wil zeggen dat de onderzoekers een groep mensen observeren zonder iets te veranderen aan hun leefgewoonten. In zulke studies is het zeer belangrijk dat de deelnemers vergelijkbaar zijn op alle factoren, behalve de factor van onderzoek. In dit geval het al dan niet drinken van light frisdrank.
Hier zit een knelpunt in deze studie. Mensen die dagelijks light frisdrank dronken verschilden van diegenen die niet of nauwelijks light frisdrank dronken. Zo hadden light frisdrank drinkers bij aanvang een hogere body mass index (BMI) en hadden ze vaker diabetes. Ook waren er verschillen in woonregio en opleidingsniveau. De onderzoekers hebben dit gecorrigeerd, maar hiermee is dit knelpunt niet geheel opgelost. Hieronder leggen we uit hoe dat komt.
Een tweede punt is dat de studie is gedaan bij een relatief kleine groep mensen. De onderzoekers gingen frisdrankgebruik na bij 749 personen, maar deze studie is gebaseerd op ongeveer de helft van dit aantal. Dit waren de mensen die terugkwamen op de eerste follow-up afspraak. Hiervan dronken 255 geen light frisdrank, 89 dronken tot 1 light frisdrank per dag en 40 dronken meer dan 1 light frisdrank per dag. Het aantal personen, vooral in de laatste groep, is zeer klein. De onderzoekers corrigeerden de resultaten voor maar liefst 10 factoren (diegene die verschilden tussen de groepen, maar ook andere factoren, zoals leeftijd en geslacht). Een kleine onderzoeksgroep, samen met veel factoren waarvoor gecorrigeerd is, geeft weinig precieze resultaten.
Tot slot kan een observationeel onderzoek aantonen dat mensen die vaker light frisdrank drinken na een bepaalde periode gemiddeld een grotere buikomtrek hebben dan diegenen die dit niet doen. Zo'n studie kan echter niet aantonen dat light frisdrank de oorzaak is van een grotere buikomtrek. Ook gaat de studie over 65+ers, wat niets zegt over kinderen, jongeren en volwassenen tot 65 jaar.
Een recente systematische review bekeek de relatie tussen het gebruik van calorie-arme suikervervangers en lichaamsgewicht en –samenstelling (2). Zij vonden zowel experimentele als observationele studies. Experimentele studies lieten zien dat het gebruik van calorie-arme suikervervangers leidde tot een lager lichaamsgewicht en minder vetmassa. In tegenstelling, observationele studies lieten zien dat mensen die calorie-arme suikervervangers gebruikten gemiddeld een hogere body mass index hadden, maar toonden geen effect op lichaamsgewicht of vetmassa aan.
Conclusie
Deze studie bewijst niet dat je zwaarder wordt als je light frisdrank drinkt.
