Geen bewijs dat Australische overheid internet uitschakelde om anti-lockdownprotesten te verzwijgen

De afgelopen maand waren er in verschillende grote steden in Australië protesten tegen de geldende coronamaatregelen. Online circuleert de claim dat de overheid er het internet liet uitschakelen om die protesten te verdoezelen. Ook Nederlandstalige sites als Dissident pikten de bewering op, maar er blijkt weinig bewijs te bestaan dat het internet tijdens de betogingen uitzonderlijke hinder ondervond. En er bestaat al helemaal geen bewijs dat de overheid op deze manier aan censuur deed.

18 oktober 2021

factcheck gezondheid politiek covid19

Australië heeft nog steeds veel last van de coronapandemie en maatregelen zoals lokale lockdowns blijven van kracht.

In verschillende grote steden zijn sinds september demonstraties tegen de geldende maatregelen.

Er is weinig bewijs voor de claim dat de steden waar de protesten plaatsvonden uitzonderlijke internethinder ondervonden.

Er is geen bewijs voor de claim dat de Australische overheid actief de opdracht gaf tot het uitschakelen van het internet om de protesten te verdoezelen.

Pandemie nog niet gaan liggen in Australië

Eerst wat achtergrond. In Australië is COVID-19 nog lang niet onder controle, zo tonen de cijfers aan. Vooral in de deelstaat Victoria zijn er veel coronagevallen. Zo waren er op 14 oktober 2297 gevallen in die provincie, meer dan 80 % van de nationale cijfers.

Het land heeft door het snel invoeren van harde lockdowns de pandemie lang kunnen inperken, maar door een traag op gang komende vaccinatiecampagne kon de deltavariant er lelijk huishouden.

Aangezien de cijfers niet naar beneden gaan, worden in Australië nog steeds geregeld maatregelen zoals lockdowns opgelegd. Zo zijn delen van Victoria half oktober nog steeds in lockdown. In november zijn er wel versoepelingen in het vooruitzicht.

Australiërs verzetten zich tegen strenge regels

Delen van de Australische bevolking verzetten zich met man en macht tegen die strenge regels. Vooral in Melbourne liepen de spanningen hoog op. Nadat er beslist werd dat bouwvakkers zich verplicht moesten laten vaccineren om besmettingen in bouwbedrijven tegen te gaan, kwam de protestbeweging tegen de lockdowns en vaccinaties in een stroomversnelling.

Sommige van die betogers beweerden op Twitter dat de media die betogingen zouden doodzwijgen. Enkelen stelden dat de regering bewust het internet zou hebben platgelegd tijdens betogingen op 23 en 24 september om de protesten te verdoezelen. De Australische alternatieve nieuwssite Tott-news schreef al op 23 september over het onderwerp.

Om die stelling te bewijzen, suggereerde de site dat er problemen zouden geweest zijn met internetprovider Telstra. Melbourne zou daarbij buitensporig zwaar getroffen zijn.

De Nederlandstalige alternatieve nieuwssite Dissident pikte het verhaal op en publiceerde er ook een artikel over. Ook Dissident verwees daarbij naar aanhoudende internetproblemen bij Telstra en getuigenissen op Twitter.

Zowel Tott-news als Dissident maakten daarbij gebruik van gegevens van Downdetector, een website die meldingen van internethinder verzamelt en rapporteert.

Weinig bewijs dat internethinder uitzonderlijk is

Gegevens van Downdetector tonen aan dat de meeste problemen met internet plaatsvinden in de grote steden Perth, Adelaide, Melbourne, Canberra, Brisbane en Sydney.

Downdetector werkt volgens een meldingssysteem waarbij internetgebruikers zelf aangeven wanneer hun internet niet werkt. Enkel wanneer er veel meer meldingen dan normaal zijn, spreekt de site spreekt van een ‘incident’. Een grote storing bij een internetprovider zou bijvoorbeeld gelden als een incident.

Omdat in de grote steden van Australië nu eenmaal meer mensen wonen dan in de rest van het land, zijn er precies daar ook veel meer meldingen. Dissident gebruikt een kaart van Australië om aan te tonen dat internethinder gelinkt is aan protesten in grote steden. Maar eigenlijk zijn grotere aantallen meldingen in die zones net het gevolg van de vele mensen die er wonen, betogingen of niet.

Bovendien hanteert Downtetector een kleurencode voor het aantal meldingen. Als het aantal meldingen gemiddeld is, wordt een stad in het groen weergegeven. Iets meer meldingen dan normaal zorgen voor oranje, een grote storing wordt weergegeven in het rood. De kaart die Dissident gebruikt, toont alle steden in het groen. Zo ondergraaft ze dus zelf de stelling dat het internet op grote schaal werd uitgeschakeld. Een andere screenshot in het artikel geeft wel een incident aan.

De screenshots die Dissident gebruikt tonen geen datum, waardoor moeilijk te achterhalen valt of ze dateren van tijdens de protesten. Zelfs al dat zo is, blijft het moeilijk om op basis van deze gegevens te stellen dat ze wijzen op een uitzonderlijke situatie.

Downdetector geeft immers enkel heel recente cijfers weer, wat een historische vergelijking niet gemakkelijk maakt. Volgens internetoutages.com, een andere site die gegevens verzamelt over storingen bij internetproviders, komen problemen bij Telstra wel vaker voor.

Geen bewijs dat overheid opdracht gaf tot uitschakelen internet

Dissident en andere online bronnen leveren nog minder bewijs voor de stelling dat de Australische overheid actief de opdracht zou gegeven hebben tot een uitschakeling van het internet.

Dissident citeert één Twitteraar die ‘Ze hebben het internet in Australië afgesneden’ schreef boven een screenshot van Downdetector. Maar de precieze link tussen problemen met het internet en de Australische overheid wordt niet omschreven. Voor een duidelijk bevel tot censuur vanuit de regering lijkt geen bewijs te zijn.

Conclusie

Hoge coronacijfers in Australië zorgen er tot op vandaag voor dat er in het land regelmatig lockdowns en andere strenge maatregelen worden opgelegd. Tegen die maatregelen zijn de afgelopen maand regelmatig betogingen geweest. Volgens alternatieve nieuwssites en personen op Twitter zou de overheid het internet hebben afgesloten om te voorkomen dat wereld over de protesten zou horen. Maar er is nauwelijks bewijs dat er überhaupt uitzonderlijke problemen waren met het internet in het kader van de betogingen. En dat de overheid zélf het internet liet uitschakelen om de protesten te verzwijgen is al helemaal niet bewezen.

Geraadpleegde Bronnen

Wolf France

Wolf studeert beleidseconomie aan de KU Leuven en behaalde eerder een master geschiedenis aan diezelfde universiteit. Hij schrijft sinds juli 2021 voor Factcheck.Vlaanderen en is ook actief hij het Leuvense studentenblad Veto.

 
Lees ook...
okt 2020

De strengere coronamaatregelen in Antwerpen waren vorige zomer wel doeltreffend

mrt 2021

Hoe coronasceptici goochelen met statistiek om te suggereren dat corona weinig doden zou hebben gemaakt

dec 2021

‘Wetenschappers met een kritische blik op de coronacrisis’ doen foute en misleidende uitspraken over het coronavirus

mrt 2023

Bedenkelijke Australische publicatie gaat opnieuw rond op sociale media