dec
2020
Neen, deze brief met corona-desinformatie komt niet van het UZ Gent
Het bericht dat nu in Vlaanderen de ronde doet, is eigenlijk een samenraapsel van drie oude nepberichten. Laat ons beginnen met de waarschuwing die ons opdraagt om niet Whatsapp Gold te downloaden. Dit bericht dateert uit 2016, en is eigenlijk een nepbericht op basis van een ‘echte’ scam of oplichtingsbericht. In die tijd ging er namelijk een link rond waarmee gebruikers van de gewone Whatsapp zogezegd de meer exclusieve versie van het populaire chatplatform konden downloaden, eentje die door beroemdheden werd gebruikt. Maar door op die link te klikken, kwam er malware (software die de werking van je telefoon wil verstoren en waarmee opichters privégegevens kunnen downloaden) op je smartphone in plaats van een nieuwe Whatsapp. Sindsdien gaat er een bericht rond dat hiervoor wil waarschuwen, maar het bericht doet alsof deze link nog steeds rondgaat en zelfs morgen zal verstuurd worden, wat niet het geval is. Voor alle duidelijkheid: er bestaat geen luxeversie van Whatsapp die alleen door beroemdheden gebruikt wordt.
D e andere waarschuwing in het bericht dat nu de ronde doet, waarschuwt voor een video genaamd Martinelli die morgen verstuurd zal worden. Ook hier mogen we niet op klikken, want daardoor zou men onze telefoon kunnen hacken. Een eenvoudige zoekopdracht in Google leert ons dat ook dit een oud nepbericht is dat sinds 2017 onder Spaanstalige Whatsappgebruikers rondgaat en later zijn weg vond naar de rest van de wereld. De eerste Nederlandstalige versies zouden in 2018 verstuurd zijn.
Tot slot wordt er melding gemaakt van een telefoonnummer (06 41216011) dat ons kan bellen. Niet opnemen is de boodschap, want het kost veel geld als je opneemt en/of terugbelt. Ook dit is een oud nepbericht. In de oorspronkelijke versie werd er gewag gemaakt van een +06-nummer, maar de landencode +06 bestaat niet. In de huidige versie is het aangepast naar een klassiek 06-nummer, in ons taalgebied vooral bekend als een Nederlands mobiel telefoonnummer. Wij deden de test en belden het nummer, maar kregen te horen dat dit nummer niet in gebruik is. Kans is dus erg klein dat dit nummer ons morgen zal opbellen.
Het komt regelmatig voor dat dit soort nepberichten via chat- en mailprogramma’s rondgestuurd worden. Heel vaak gaat het om bangmakerij en denk je dus best tweemaal na vooraleer je deze waarschuwingen gelooft. We sommen hieronder tips op om de waarachtigheid van dit soort berichten te controleren en een verdere verspreiding tegen te gaan:
- Zoek in een zoekmachine als Google naar informatie over het bericht. In dit geval geef je bijvoorbeeld ‘Martinelli’ als trefwoord in, eventueel in combinatie met trefwoorden als ‘hoax’, ‘fake’, ‘kettingbericht’ of ‘factcheck’. Zo kom je direct op websites waarin je kan lezen dat dit bericht fake is.
- Je kan heel recente berichten waarover je twijfelt ook best eens via Twitter opzoeken. Ook hier kan je ‘Martinelli’ als trefwoord ingeven, en klik je in de resultatenpagina op ‘latest’, zodat je kan zien wat er allemaal de afgelopen uren of dagen over dit bericht gezegd (of beter: getweet) werd. Dat geeft vaak een juiste indruk over de waarachtigheid van het bericht.
- Sowieso is het nooit een goed idee om op een link in een Whatsappbericht te klikken, zeker niet als deze in een doorgestuurd bericht staat. Bij twijfel check je via stap 1 en 2 wat er over het bericht al geschreven is. Whatsapp gaat een update zelden of nooit via een bericht versturen, hetzelfde geldt trouwens ook voor apps van je bank of werkgever.
- Stuur dit soort berichten ook nooit door, tenzij je 100% zeker bent dat de informatie correct is. Zo knip je de ketting door en vermijd je dat dit bericht een nog groter bereik krijgt.
Conclusie
Het bericht dat nu de ronde doet op Whatsapp is een samenraapsel van drie oude nepberichten. Er komt morgen geen video genaamd Martinelli op Whatsapp, noch zal je een exclusieve versie van Whatsapp kunnen downloaden, want die bestaat niet. En het nummer waarvoor gewaarschuwd wordt, is niet in gebruik.
✻
