Waar komt dit nieuws vandaan?
Nutrigenomics bestudeert de relatie tussen genen, voeding en gezondheid. Het doel is om via een genetisch gepersonaliseerde voeding het risico op diabetes, hartziekten, kanker en obesitas te beperken. Door deze kennis in te zetten, zouden we langer en gezonder kunnen leven.
Een Amerikaanse onderzoeker ging na wat nutrigenomics echt kan betekenen voor de gezondheid (1). Daarvoor voerde hij een beperkte literatuurstudie uit. Hij stelde vast dat het aantal jaarlijkse publicaties over het onderwerp tussen 2005 en 2020 vertienvoudigd was.
- Wat obesitas betreft, zouden volgens de onderzoeker genen een veel belangrijkere rol spelen dan we denken. Ongezonde voeding zou bij bepaalde combinaties van genen sneller tot ernstig overgewicht leiden.
- Idem voor diabetes, waar volgens de auteur veel meer mogelijkheden liggen in de behandeling door in te grijpen op de voedselkeuze.
- Voor de preventie van kanker gelooft de auteur in antioxidanten, zoals polyfenolen, aanwezig in rode wijn, vezels en lijnzaad.
- In het geval van hartziekten zouden bepaalde genen, betrokken bij de omzetting van vetten, beïnvloed kunnen worden door aangepaste voeding.
De auteur eindigt met een voorzichtigheidsmelding (meer onderzoek is nodig), maar ziet toch een grote toekomst voor nutrigenomics en gepersonaliseerde voeding.
Hoe moet je dit nieuws interpreteren?
Het probleem met dergelijke analyses is dat ze methodologisch niet correct verlopen: de onderzoeker selecteert die onderzoeken die in zijn kraam passen, en niet alle artikels over een bepaald onderwerp. De auteur heeft dus een doel voor ogen: in dit geval wil hij aantonen dat eten in functie van je genen (nutrigenomics) een grote toekomst heeft. De onderzoeker die deze analyse maakte, is bovendien geen voedingsexpert noch arts, maar een filosoof. Daardoor komen bepaalde tekortkomingen op vlak van voedingskennis wel tot uiting.
De laatste jaren is er meer en meer belangstelling voor nutrigenomics. Zo was er een interessante discussie over het onderwerp op een voedingscongres in Griekenland (2). Alle aanwezigen, zelfs de grote voorstanders van op maat gemaakte voedingsadviezen, kwamen tot dezelfde conclusie: er is nog veel onderzoek nodig alvorens we zeker zijn dat het zin heeft om voedingskeuzes af te stemmen op je genen. Het verband tussen genen en bepaalde voedingsmiddelen is nog grotendeels onontgonnen terrein, en medische toepassingen zullen niet voor onmiddellijk zijn (3). Dat neemt niet weg dat sommigen deze ideeën al commercialiseren: daar zijn helaas geen wetenschappelijke bewijzen voor nodig.
Conclusie
Het is nog veel te vroeg om te besluiten of je bepaalde aandoeningen of overgewicht kan voorkomen door je voedingskeuze af te stemmen op je genen. Dit onderzoeksdomein, de zogenaamde nutrigenomics, staat nog in de kinderschoenen. Er is nog veel te weinig wetenschappelijk onderzoek om gepersonaliseerde voedingsadviezen toe te passen.
