195 landen ondertekenden klimaatakkoord van Parijs

Naar aanleiding van de klimaattop in Bakoe, beweren berichten op X en Facebook dat onder meer China en de VS de klimaatdoelstellingen niet ondersteunen. Een kaartje waarop de lidstaten van de Europese Unie afgebeeld staan, zou de enige landen tonen die de klimaatopwarming tegenhouden, door “hogere belastingen en meer verboden,” zo insinueert de post.

Bron: X.

Klimaatakkoord van Parijs

In 2015 werd het Klimaatakkoord van Parijs opgesteld. De ondertussen 195 ondertekende partijen gaven hiermee hun akkoord om zich aan enkele lange-termijn klimaatdoelstellingen te verbinden. Zo moet de globale uitstoot van broeikasgassen teruggedrongen worden om de temperatuurstijging onder de 2°C boven het pre-industriële niveau te houden, met als streefdoel om deze te beperken tot 1,5°C. Daarnaast ijvert het ook voor financiële steun van rijkere landen voor klimaatprojecten in ontwikkelingslanden.

Deelnemers aan Parijs-akkoord

De afbeelding waarnaar sociale mediagebruikers verwijzen, heeft niets te maken met het klimaatakkoord. Het gaat om een kaart van de EU-lidstaten, die bijvoorbeeld op Wikipedia te vinden is. De EU en de lidstaten hebben inderdaad de Overeenkomst van Parijs ondertekend en geratificeerd. Hierdoor zijn ze wettelijk verplicht om hun nationaal bepaalde bijdrage (NDC) in te dienen bij het Raamverdrag van de Verenigde Naties en hun nationale klimaatdoelstellingen te behalen.

Maar de lidstaten van de EU zijn niet de enige landen die het akkoord ondertekenden. Nog 194 andere staten ondertekenden het oorspronkelijke akkoord, waarmee ze beloofden hun nationale klimaatdoelstellingen te ondersteunen en te behalen. 192 daarvan hebben de overeenkomst ook geratificeerd. Iran, Libië en Jemen deden dat nog niet.

Grootste uitstoters en Parijs-akkoord

De Europese Unie is wereldwijd de vierde grootste uitstoter van broeikasgassen, na India, de Verenigde Staten en China. Op 4 november 2020 trokken de Verenigde Staten zich onder leiding van president Donals Trump formeel terug uit de Overeenkomst van Parijs. Toen president Joe Biden aantrad, sloten de VS zich opnieuw aan. Trump, die op 20 januari 2025 officieel weer president wordt, heeft al aangegeven opnieuw uit het akkoord te willen stappen, al is dit op dit moment nog niet het geval.

China is medeondertekenaar van het klimaatakkoord en beloofde zijn uitstoot na 2030 te verminderen. In 2023 gaf het land echter aan dit op zijn eigen tempo en op eigen manier te willen doen. China is verantwoordelijk voor meer dan een kwart van de globale broeikasemissies.

Implementatie doelstellingen

De ondertekenende landen moeten om de 5 jaar verplicht hun nationale plannen indienen. De volgende deadline is in 2025. Ook verbinden ze zich ertoe regelmatig updates te geven over de voortgang richting de doelstellingen.

Hoewel veel landen wel een NDC ingediend hebben en zich tot de klimaatdoelstellingen willen verbinden, bestaat er ook een aanzienlijk verschil tussen de NDC-doelstellingen die landen hebben opgesteld en de daadwerkelijke uitvoering ervan. Er zijn geen concrete sancties verbonden aan het niet naleven van de afspraken, wat ook een van de redenen was waarom het door zoveel landen werd aanvaard.

Hoe ver het staat bij implementatie van de plannen wordt gerapporteerd in de Global Stocktake. De eerste vond plaats in 2023. Hieruit blijkt dat de meeste landen niet op schema zitten om de doelstellingen van de Overeenkomst van Parijs te verwezenlijken en dat de plannen dus onvoldoende zijn. De globale koolstofemissies uit fossiele brandstoffen hebben in 2024 zelfs een recordhoogte bereikt. Ook de EU blijkt momenteel verwijderd van de klimaatdoelstelling voor 2030, waarschuwt de Europese Commissie.

Conclusie

Het klopt niet dat enkel de Europese Unie de VN-klimaatdoelen nog steunt. Nog 194 andere naties, waaronder China en de VS, onderschrijven vooralsnog de akkoorden van Parijs en gaan hiermee de verbintenis aan om de mondiale uitstoot van broeikasgassen terug te dringen. De toekomstige Amerikaanse president Trump gaf wel aan opnieuw uit het akkoord te willen stappen.

Geraadpleegde Bronnen

• Twitter Publish | Ghostarchive
• Aanmelden bij Facebook
• UNTC
• The Paris Agreement | United Nations
• De EU in eenvoudig Nederlands | Europese Unie
• File:EU on a globe.svg - Wikimedia Commons
• Ratificatieprocedure - EUR-Lex
• All About the NDCs | United Nations
• EDGAR - The Emissions Database for Global Atmospheric Research
• On the U.S. Withdrawal from the Paris Agreement - United States Department of State
• The United States Officially Rejoins the Paris Agreement
• Xi Says China to Decide Its Own Path to Reduce Carbon Emissions
• CO₂ and Greenhouse Gas Emissions Data Explorer - Our World in Data
• How are countries held accountable under the Paris Agreement? | MIT Climate Portal
• Global Stocktake reports highlight urgent need for accelerated action to reach climate goals | United Nations
• Global Carbon Budget | Fossil fuel CO2 emissions increase again in 2024
• EU significantly off-track from 2030 climate goal, Commission warns – Euractiv