Wat weten we hierover?
Wat is het apenpokkenvirus?
Het apenpokkenvirus is een virus dat kan overspringen van dier naar mens. Dat kan ofwel via direct contact gebeuren, ofwel door besmette producten te eten. Het ziektebeeld doet denken aan waterpokken (met vocht gevulde blaasjes verspreid over de huid), maar dan ernstiger.
Hoe verloopt een infectie met het apenpokkenvirus?
- De symptomen beginnen 1 tot 3 weken na de besmetting met griepachtige verschijnselen: koorts, hoofdpijn, spierpijn, rugpijn, gezwollen lymfeklieren en vermoeidheid.
- Nadien verschijnen er blaasjes in de mond- en keelholte, op het aangezicht, de onderarmen en benen.
- De vochtblaasjes veranderen in etterende zweertjes en drogen uiteindelijk in tot korstjes. Ze verdwijnen bijna steeds spontaan.
- Mensen met een apenpokkenvirusinfectie zijn 2 tot 4 weken ziek.
- Het risico op overlijden schommelt tussen 3 en 6%.
Waar komt het apenpokkenvirus vandaan?
Apenpokken werden voor het eerst geïdentificeerd in 1970 in Congo en verspreidden zich vooral in West- en Centraal-Afrika.
- Vanaf 2003 werden sporadisch gevallen van apenpokken gesignaleerd buiten Afrika: in de Verenigde Staten, in Azië en in Groot-Brittannië.
- De voorbije weken duikt het virus op in verschillende landen van de EU:
- Sciensano volgt de besmettingen met het apenpokkenvirus in België op. Op 24 mei 2022 meldde het instituut dat er op dat moment 7 gevallen geïdentificeerd waren:
- Het ging om allemaal mannen die seks hebben met mannen (MSM).
- Al deze besmettingen waren terug te leiden tot Darklands, een internationaal fetisjfestival voor homoseksuele mannen. Wisselende seksuele contacten staan er centraal.
- Ook het Vlaams Agentschap Zorg en Gezondheid volgt de situatie bij ons van nabij op.
Hoe verspreidt het apenpokkenvirus zich?
Het apenpokkenvirus wordt overgedragen van mens tot mens bij langdurig nauw lichamelijk contact:
- Seksueel contact is daar een vorm van, wat niet betekent dat apenpokken een seksueel overdraagbare aandoening is.
- Het is meer dan dat: het virus kan ook worden overgedragen door langdurig contact met het vocht uit de blaasjes, bijvoorbeeld door kledij uit te wisselen.
Hoe moet je dit nieuws interpreteren?
Is er een nieuwe pandemie op komst?
- Apenpokken is een zeldzame virale infectie, die tot voor kort bijna uitsluitend in Afrika voorkwam.
- Het is geen aandoening die vooral bij homoseksuele mannen voorkomt, noch een louter seksueel overdraagbare aandoening.
- De ziekte is weinig besmettelijk, waardoor het risico op een nieuwe pandemie (genre covid) zo goed als onbestaande is.
Wat moet je doen als je een apenpokkenvirusinfectie vermoedt?
- Het is wel belangrijk om aan apenpokken te denken als je verdachte symptomen opmerkt:
- griepachtige klachten;
- in combinatie met blaasjes en zweertjes in de keelholte en op de huid.
- Vermoed je een apenpokkeninfectie?
- Ga dan het best naar een spoedgevallendienst.
- De staalafname moet op een specifieke manier gebeuren. De staaltjes worden in een referentiecentrum onderzocht op het apenpokkenvirus.
Bestaat er een behandeling voor apenpokken?
- Het apenpokkenvirus is verwant met het uitgeroeide pokkenvirus, waartegen vroeger gevaccineerd werd.
- Omdat de pokken verdwenen zijn, werd ook de pokkenvaccinatie stopgezet. Mogelijk zijn mensen daardoor weer gevoeliger voor het apenpokkenvirus.
- Het pokkenvirus was dodelijker en besmettelijker dan het apenpokkenvirus.
Er bestaat een vaccin tegen het apenpokkenvirus, en in geval van nood is er ook een antiviraal medicijn.
Conclusie
Nauw lichamelijk contact met een persoon besmet met het apenpokkenvirus kan leiden tot apenpokken. De symptomen verschijnen 1 tot 3 weken na de besmetting: het gaat om griepachtige verschijnselen in combinatie met blaasjes en zweertjes in de keel en op de huid. Heb je zulke verdachte symptomen? Ga dan het best naar een spoedgevallendienst voor een staalafname. Apenpokken genezen meestal spontaan na een drietal weken. Gedurende die tijd blijft je het best in isolatie.
