Waar komt dit nieuws vandaan?
Australische onderzoekers onderzochten de relatie tussen eiwitrijke voeding en de gezondheid bij meer dan 300 muizen (1). Eiwitten bestaan uit ketens van eenvoudige blokjes, die aminozuren worden genoemd. Deze aminozuren bepalen de eigenschappen van de eiwitten: zo bevat het eiwit insuline andere aminozuren dan het spiereiwit.
Alle proefmuizen kregen een voeding die bestond uit 18% eiwitten, 64% koolhydraten en 18% vetten. De muizen werden opgedeeld in 4 groepen, die verschillende gehaltes vertakte-keten-aminozuren (Branched Chain Amino Acids of BCAA) toegediend kregen: dergelijke aminozuren zijn soms aanwezig in proteïneshakes voor krachtsporters. Het eiwitaandeel in de voeding was dus voor alle muizen even groot (18%), maar de hoeveelheid vertakte-keten-aminozuren varieerde tussen veel, matig, weinig en geen.
De onderzoekers stelden vast dat de muizen die veel vertakte-keten-aminozuren toegediend kregen 20% meer caloriën opnamen uit hun voeding dan de andere muizen, en 10% minder lang leefden. Deze groep muizen werd dus sneller te dik. Om het effect van calorie-opname op de levensduur na te gaan, kreeg een groep muizen met een voeding rijk aan vertakte-keten-aminozuren een calorie-arm dieet. Deze muizen leefden door de caloriebeperking in het algemeen 30% langer, maar nog steeds 6% minder lang dan muizen die minder vertakte-keten-aminozuren toegediend kregen.
De auteurs besluiten dat vertakte-keten-aminozuren de spiermassa van atleten kunnen vergroten, maar dat ze nadelig kunnen zijn voor de gezondheid. Deze specifieke aminozuren zouden de concentratie van het ‘gelukshormoon’ serotonine in de hersenen verlagen. Serotonine speelt een belangrijke rol in de regeling van onze stemming en eetlust.
Hoe moeten we dit nieuws interpreteren?
Omdat het over een studie bij muizen gaat, zou het niet gepast zijn om op basis van deze resultaten aanbevelingen te doen voor mensen. Verder ging deze studie niet over proteïneshakes in het algemeen, maar over een bepaald type proteïneshake, dat rijk is aan vertakte-keten-aminozuren.
Enkel de muizen die zeer hoge gehaltes van dergelijke aminozuren kregen toegediend, leefden minder lang. De andere muizen, die gevoed werden met lagere doseringen van dezelfde aminozuren, leefden even lang. Bij de muizen die veel vertakte-keten-aminozuren kregen, werd een piek in sterfte vastgesteld rond week 50. De oorzaak daarvan is niet bekend.
Conclusie
Vertakte-keten-aminozuren komen voor in proteïneshakes voor krachtsporters. Een Australische studie toont aan dat muizen die een proteïnerijke voeding kregen met hoge doses van deze aminozuren minder lang leefden en dagelijks meer calorieën opnamen. Er kunnen geen aanbevelingen gemaakt worden voor mensen op basis van dit dieronderzoek.
