25 mrt

Nee, nieuwe studie toont geen verband tussen autisme en vaccinatie
factcheck

Volgens verschillende blogsites zou een nieuwe studie aantonen dat gevaccineerde kinderen 170% meer kans hebben om gediagnosticeerd te worden met autisme. Dat klopt niet. Het onderzoek toont verschillende methodologische tekortkomingen en werd dan ook niet gepubliceerd in een tijdschrift dat voldoet aan wetenschappelijke kwaliteitseisen. Uit verschillende onderzoeken blijkt dat er geen verband bestaat tussen vaccins en autisme.

19 mrt

Nee, het Belgische defensiebudget daalde niet onder de vorige regering
factcheck

In een Facebookpost stelde de nieuwe minister van Defensie, Theo Francken (N-VA), dat “ons Belgisch defensiebudget daalt, zelfs in oorlogstijd”. Maar dat klopt niet. Volgens de NAVO gaven we in 2024 1,30% van ons BBP uit aan defensie. Dit bedrag stijgt, ook begin 2025.

13 mrt

Foto met ironische bedanking aan J.D. Vance is bewerkt
factcheck

Een foto van twee soldaten in Oekraïne met een spandoek waarop de Amerikaanse vicepresident ironisch wordt bedankt, doet de ronde op sociale media. De foto wordt gezien als een voorbeeld van het Oekraïense gevoel voor humor, dat ook in tijden van oorlog overeind zou blijven. Het spandoek op de foto is echter bewerkt. De originele foto is al een jaar oud. Daarop houden twee Russische soldaten een vlag vast.

12 mrt

Europese factcheckers lanceren databank met factchecks over het klimaat
nieuws

De database brengt factchecks van 25 organisaties uit 16 Europese landen samen om Europeanen te informeren en hen te helpen verkeerde informatie over het klimaat te herkennen.

5 mrt

Nee, windmolens doden geen koeien via aardpennen en zwerfstroom
factcheck

Een Nederlandse opiniewebsite beweert dat windenergie koeien doodt door zwerfstroom. Via aardpennen zouden windmolens overtollig stroom in de grond lozen. Dat klopt niet. Koeien kunnen last hebben van zwerfstroom, maar dit komt niet door windmolens. Zwerfstroom ontstaat vooral door stroomfouten, zoals slecht geïsoleerde of beschadigde elektriciteitskabels.

4 mrt

Nee, studie peilde niet naar stemgedrag van Duitse moslims
factcheck

“Moslims stemmen massaal radicaal links in Duitsland”, klinkt het op verschillende websites. Ze verwijzen naar een recente peiling, genomen op de dag van de Duitse parlementsverkiezingen. Maar die peiling geeft geen informatie over de religie van kiezers. Dat bevestigt ook de opdrachtgever, de Duitse zender ZDF. Andere studies reppen evenmin over het stemgedrag van moslims.

4 mrt

Zweedse video toont protest tegen koranverbranding uit 2023
factcheck

Sam van Rooy (Vlaams Belang) deelt op sociale media een video waarin een gemaskerde man “Allahu Akbar” roept, het zou gaan om recente gebeurtenissen in Zweden. De video is echt, maar dateert van 2023, toen in Stockholm protestacties plaatsvonden tegen een reeks koranverbrandingen.

12 feb

Nee, foto toont geen IS-executies op stadsplein van Hama in Syrië
factcheck

Op 8 december valt het regime van Syrische president Assad. In de nawee staat het internet bol van speculaties. IS zou leden van het Assad-regime te Hama gefusilleerd hebben op het stadsplein van Hama voor duizenden toeschouwers. Dat klopt niet: de twee foto’s die de executies zouden illustreren, spelen zich af op verschillende locaties. Er vonden geen executies plaats op het stadsplein.

12 feb

Wappert de IS-vlag opnieuw in Syrië?
explainer

Na de val van het Assad-regime in Syrië duiken verschillende filmpjes rond op X waarop een stoet militairen met geheven IS-vlaggen te zien is. Wat is het verhaal achter de beelden?

11 feb

Nee, de omvormer van zonnepanelen veroorzaakt geen gevaarlijke straling
factcheck

Volgens een virale video veroorzaakt de energieverwerking bij zonnepanelen gezondheidsrisico’s.  Maar dat kan enkel wanneer er een extreem magnetisch veld uit voortkomt. Bij een goede installatie voor zonnepanelen is het veld daar niet sterk genoeg voor. Plaatsers en netbeheerders moeten zicht aan limieten houden die de blootstelling beperken.

6 feb

Ja, video toont herders die paarden drogeren op pelgrimsroutes in India
factcheck

Op sociale media circuleert een filmpje waarin twee mannen een joint geven aan een paard. De beelden zijn echt en dateren van 2023. Het speelt zich af in Noord-India. Daar blijkt het drogeren van paarden langs toeristische trekroutes niet ongebruikelijk.

6 feb

Nee, Nederlandse minister zei niet dat Covid19 een militaire operatie was
factcheck

Uitspraken van de Nederlandse minister van volksgezondheid Fleur Agema (PVV) tijdens een debat in de Tweede Kamer gingen viraal op sociale media en alternatieve blogsites. Ze zou bekend hebben dat Covid19 een militaire operatie was, geleid door de NAVO. Maar het gaat om een verkeerde interpretatie: Agema vermeldde NAVO-verplichtingen in de context van weerbaarheid bij militaire dreigingen. Haar uitspraken gingen niet over Covid19.

24 jan

Kettingmail deelt verkeerde informatie over huizen van Marokkaanse Belgen
factcheck

In een kettingmail wordt beweerd dat Marokkanen via een ingewikkeld banksysteem eenvoudig huizen kunnen kopen, verhuren en met winst doorverkopen. Het verhaal wordt al jaren gedeeld, maar het klopt niet. In België stuiten dergelijke constructies op strenge regelgeving, zoals de anti-witwaswetgeving en het Woninghuurdecreet. Bovendien werken veel banken in Arabische en islamitische landen volgens een renteloos systeem, waarbij winst op leningen net als zonde wordt beschouwd.

20 jan

Nee, spinazie is niet dodelijk
factcheck

"Spinazie is dodelijk," zo waarschuwt een bericht op Instagram. Spinazie bevat namelijk veel oxalaat. Ons lichaam breekt deze stof gewoon af. Maar bij bepaalde medische aandoeningen kan te veel oxalaat gezondheidsproblemen met zich meebrengen, zoals nierstenen. In de medische wereld werd echter nog nooit een dodelijke portie spinazie vastgesteld.