8 mei

Nee, gevaccineerden dragen niet langer coronavirussen in zich
factcheck

In recente, vaak gedeelde blogposts doet viroloog en dierenarts Geert Vanden Bossche enkele zorgwekkende uitspraken over Covid19: gevaccineerden zouden langer het virus in zich dragen, auto-immuunziekten krijgen en binnen enkele maanden zou er een golf van ernstige Covid19-gevallen komen. Dat klopt niet: gevaccineerden dragen niet langer virussen in zich dan niet-gevaccineerden. En er zijn op dit moment geen aanwijzingen voor ‘een tsunami' van auto-immuunziekten.

17 jan

Nee, coronavaccins veroorzaken geen Long Covid
factcheck

Op sociale media en alternatieve nieuwsblogs wordt geopperd dat de coronavaccins Long Covid zouden veroorzaken. Daar is geen bewijs voor: grote onderzoeken tonen aan dat wie ondanks vaccinatie toch besmet wordt met Covid19, net meer beschermd is tegen Long Covid.

15 jan

Wat doen Covid19 en de coronavaccins met het hart?
explainer

Infectieziekten zoals Covid19 kunnen een negatief effect hebben op ons hart en onze bloedvaten. Dat kan soms ernstige gevolgen hebben. Anderzijds kunnen coronavaccins zeldzaam ook ongewenste bijwerkingen hebben met een weerslag op ons hart. Op sociale media en in nieuwsberichten verschijnen regelmatig termen als hartfalen, -aanval, -stilstand en myocarditis, maar wat betekent dat precies? Deze explainer legt het uit.

nov 2023

Geen bewijs voor toename van kanker door vaccins
factcheck

De angst dat de coronavaccins kanker zouden veroorzaken is niet nieuw. Dat idee duikt regelmatig op en is al meermaals gefactchecked. In een artikel van De Andere Krant wordt deze claim opnieuw verspreid. Er is echter nog steeds geen bewijs voor. Uit cijfers van kankerregisters blijkt geen stijging van het aantal kankerdiagnoses.

jul 2023

Geen bewijs voor hogere kans op lymfeklierkanker na mRNA-vaccinatie
factcheck

Een Belgische studie gaat viraal nadat berichten op social media het aandragen als bewijs dat het mRNA-vaccin van Pfizer kanker zou veroorzaken. Dat klopt niet. De studie rapporteert het overlijden van één proefmuis aan lymfeklierkanker, maar toont geen verband met vaccinatie. Er is dan ook geen verschil in het aantal gevallen van lymfeklierkanker voor en na de vaccinatiecampagnes tegen Covid19.

jul 2023

Geen aanwijzingen voor placebo’s in vaccinleveringen
factcheck

Een Deense studie zou bewijzen dat bepaalde vaccinleveringen tegen Covid19 ofwel placebo's (een niet-werkzame stof) ofwel heel schadelijke stoffen zouden bevatten, zo stelt een Nederlandstalige blog. Dat klopt niet: de studie misinterpreteert gegevens om tot deze conclusie te komen. De bewering wordt tegengesproken door het Deense volksgezondheidsinstituut, waarvan de gegevens afkomstig zijn.

jun 2023

Een zonnebril beschermt tegen schadelijke effecten van de zon
factcheck

Een Facebookpost beweert dat wie een zonnebril draagt makkelijker zou verbranden. Er wordt geschreven dat zonlicht er via onze ogen voor zorgt dat we meer pigment aanmaken. Dat klopt niet: onze ogen hebben niets te maken met pigmentvorming in de huid. Een zonnebril kan net de schadelijke gevolgen van zonlicht aan onze ogen voorkomen.

mei 2023

Zeven tips om wetenschappelijke papers te beoordelen
explainer

Op sociale media worden we om de oren geslagen met allerlei wetenschappelijk klinkende beweringen, vaak gepaard met een studie of publicatie in een wetenschappelijk tijdschrift. Het is niet altijd eenvoudig om zelf de betrouwbaarheid van die studies in te schatten. Zeker niet als het om een complex onderwerp gaat. Hier vind je zeven eenvoudige tips en tools die een goede lakmoesproef kunnen zijn.

mrt 2023

Bedenkelijke Australische publicatie gaat opnieuw rond op sociale media
factcheck

Een Australische publicatie zou aantonen dat vaccins tegen Covid19 'ineffectief' en 'gevaarlijk' zijn. De studie werd gepubliceerd in september 2022, maar circuleert opnieuw op blogsites en sociale media. De studie is echter van lage kwaliteit en is gepubliceerd in een rooftijdschrift, een wetenschappelijk tijdschrift dat het niet zo nauw neemt met wetenschappelijke integriteit.

jan 2023

Geen aanwijzing voor hoger risico op overlijden na Covid19-vaccinatie, integendeel
factcheck

Een artikel van een Nederlandse statisticus stelt dat statistische analyses zouden aantonen dat coronavaccins voor oversterfte zorgen. Maar louter door verschillende landen over meerdere periodes met elkaar te vergelijken, kan je niet aantonen dat de vaccins tot oversterfte leiden. Betere manieren van onderzoek, zoals systematische reviews, tonen aan dat de kans om te overlijden aan eender welke oorzaak na vaccinatie hetzelfde is, en dat de sterfte aan een Covid19-infectie sterk vermindert.

sep 2022

Boosters getest op mensen
factcheck

Volgens sommige berichten op sociale media en alternatieve nieuwssites zijn de nieuwe goedgekeurde boosters tegen het coronavirus niet op mensen getest. De realiteit is complexer want er zijn verschillende geüpdatete vaccins op de markt gekomen. Allen werden veilig bevonden door het Europees Geneesmiddelenbureau.

aug 2022

Er duiken meer ‘nieuwe’ ziektes op (en dat voorspellen wetenschappers al jaren)
explainer

Alternatieve blog- en opiniesites linken nieuwe of opnieuw opkomende ziektes steevast aan bijwerkingen van de coronavaccins. Dat klopt niet: een toename in uitbraken van infectieziekten werd al jaren geleden voorspeld als gevolg van onder andere klimaatverandering, dalende biodiversiteit en een toenemende wereldbevolking. Die toename heeft echter een complexe achtergrond en wordt door verschillende factoren beïnvloed.

jul 2022

Nieuwe studie wijst op veiligheid vaccins, niet op “onvruchtbaarheid”
factcheck

De vrees dat de vaccins tegen Covid-19 de vruchtbaarheid zouden verstoren, doet al langer de ronde. Sinds de publicatie van een Israëlische studie is die vrees terug aangewakkerd door verschillende alternatieve blogsites. Ze interpreteren de studie echter verkeerd. Net als andere studies toont deze studie aan dat vaccinatie de vruchtbaarheid niet vermindert. Evenmin is er bewijs dat de coronavaccins eierstokkanker of geboortedefecten zouden veroorzaken.

jun 2022

Nee, coronavaccins “shedden” niet en veroorzaken geen hepatitis bij kinderen
factcheck

Verschillende alternatieve nieuwssites hebben recent artikels gepubliceerd rond zogenaamde shedding. Dit is een fenomeen waarbij gevaccineerden deeltjes van het coronavaccin zouden afstoten. Gevaccineerde ouders zouden deze deeltjes bijvoorbeeld doorgeven aan hun ongevaccineerde kinderen. Dit fenomeen zou volgens hen een rol spelen bij de onverklaarde leverontstekingen die recent opdoken. Er is echter geen bewijs dat de vaccins “shedden” en daarbovenop is er nog geen duidelijke link gelegd tussen de vaccins en leverontstekingen.

apr 2022

Data over vals-positieve NIP-testen uit VS zijn niet van toepassing op Belgische context
factcheck

Els Van Hoof, federaal parlementslid voor CD&V, stelde in maart een vraag aan minister Frank Vandenbroucke (Vooruit) over vals-positieve resultaten van de NIP-test, een bloedtest die gebruikt kan worden bij zwangere vrouwen om bepaalde genetische aandoeningen bij de foetus op te sporen. Ze baseert zich op een artikel uit de New York Times dat wijst op reële risico’s die de NIPT met zich mee brengt, maar de Amerikaanse data strookt niet echt met de Belgische context.

feb 2022

Coronavaccins verminderen besmettingen, maar het kan beter
explainer

Het staat vast dat coronavaccins zorgen voor minder doden en zieken, maar het is nog onduidelijkheid in welke mate het ook de verspreiding van het virus kan inperken. Zelfs wetenschappelijk onderzoek is niet altijd eenduidig over het effect van de vaccins op besmettingen. Wat weten we op dit moment?

dec 2021

‘Wetenschappers met een kritische blik op de coronacrisis’ doen foute en misleidende uitspraken over het coronavirus

factcheck

In ‘Wetenschappers met een kritische blik op de Corona crisis’, een veelbekeken compilatie op het videoplatform Rumble, worden verschillende individuen aan het woord gelaten over COVID-19. Een aantal belangrijke claims uit de compilatie kloppen echter niet of gaan kort door de bocht. Zo kan iemand zonder symptomen wel degelijk mensen besmetten en is het dus wél zinvol om mensen zonder symptomen te testen. Er is nog veel onzekerheid over hoe lang je na een coronabesmetting beschermd bent tegen in het virus. Er is geen bewijs dat de deltavariant minder dodelijk zou zijn dan de vorige varianten of dat het virus nu al minder gevaarlijk wordt.

nov 2021

De coronavaccins veroorzaken geen AIDS en verzwakken je immuunsysteem niet
factcheck

De Britse site The Exposé schreef recent dat het immuunsysteem van gevaccineerden aan een hoog tempo aftakelt en dat coronavaccins op die manier zelfs tot AIDS zouden leiden. Ook Nederlandstalige nieuwswebsites namen het bericht over. Maar de coronavaccins leiden niet echt tot een progressieve verzwakking van het immuunsysteem of AIDS. Dat de bescherming tegen het coronavirus na verloop van tijd afneemt, betekent immers nog niet dat het hele immuunsysteem afbrokkelt. Zes maanden na vaccinatie beschermen de vaccins nog steeds enigszins tegen besmetting en goed tegen ernstige ziekte.

sep 2021

Geen bewijs dat coronavaccin aan de basis lag van Greg Van Avermaets teleurstellende Benelux Tour

factcheck

Begin september 2021 verschenen er nieuwsberichten waarin wielrenner Greg Van Avermaet zijn teleurstellend resultaat in de Benelux Tour wijt aan het Pfizervaccin tegen COVID-19. Er werd geschreven dat zijn immuunsysteem “vecht” tegen een onbekende vijand, mogelijk het vaccin. Er bestaat echter geen bewijs dat Van Avermaets gezondheidsproblemen te wijten zijn aan het vaccin. Coronavaccins kunnen in zeldzame gevallen wel problemen opleveren voor sporters, maar COVID-19 zelf is nog gevaarlijker voor deze groep.

aug 2021

De coronavaccins veroorzaken geen HIV en het coronavirus is waarschijnlijk natuurlijk ontstaan
factcheck

Een artikel claimt dat de coronavaccins HIV veroorzaken. Dat klopt niet: je kan geen HIV krijgen van de coronavaccins. In datzelfde artikel passeren er nog verschillende andere onwaarheden over de vaccins en het virus. Zo beschermen de vaccins wel nog goed tegen de deltavariant, zeker tegen ernstige ziekte. Het coronavirus dat nu rondgaat is niet samengesteld uit het MERS- en SARS-CoV-1-virus en HIV en 5G hebben er al helemaal niets mee te maken.

aug 2021

De coronavaccins leiden niet tot ernstigere ziekte en voorkomen het ontstaan van varianten
factcheck

Ondanks wat alternatieve nieuwssites beweren zijn gevaccineerden niet de voornaamste bron van de virusvarianten. Dat de antilichamen die worden aangemaakt na vaccinatie tegen COVID-19 mensen net zieker zouden kunnen maken klopt ook niet. De vaccinaties beschermen nog steeds goed tegen besmetting, ernstige ziekte en overlijden door COVID-19.

jul 2021

Dit weten we al over de behandelingen tegen COVID-19
explainer

Sinds het begin van de coronapandemie zijn onderzoekers bezig geweest met het ontwikkelen van behandelingen en vaccins tegen COVID-19. Dat heeft intussen geleid tot goed werkzame en veilige vaccins. Alleen werpt de zoektocht naar behandelingen weinig vruchten af. Hoe komt dat? Welke behandelingen werken, en welke niet? Wij zetten in deze explainer even de belangrijkste reeds gekende behandelingen op een rij.

jul 2021

Blootstelling aan gevaccineerden leidt niet tot gezondheidsproblemen, suramine kan dat dus ook niet voorkomen
factcheck

Bepaalde websites menen dat suramine, een stof uit dennennaaldenthee, zou beschermen tegen allerlei gevolgen van blootstelling aan iemand die gevaccineerd is. Die gevolgen zouden veroorzaakt worden door het S-eiwit. Er is echter geen bewijs dat blootstelling aan een gevaccineerde schadelijk zou zijn. Suramine zou mogelijks een virusremmende werking kunnen hebben, maar dat is nog niet voldoende onderzocht. Suramine wordt nog niet gebruikt als geneesmiddel. Er moet nog heel veel onderzoek gebeuren voordat het middel in de praktijk gebruikt kan worden.

jun 2021

Geen bewijs dat spike-eiwit na vaccinatie giftig is
factcheck

Een artikel op de site Dissident.one claimt dat de Spike-eiwitten die worden aangemaakt bij een vaccinatie met een mRNA-vaccins giftig zijn. Daarnaast zouden ze ook in de moedermelk terecht komen en op die manier een nefaste impact hebben op baby’s. De beweringen gaan terug op een eerder weerlegde interpretatie van een Japanse studie. Andere onderzoeken leveren ook geen bewijs voor de stellingen.

jun 2021

Coronavaccins zijn wél efficiënt. (Laat je niet in de war brengen door begrippen als “number needed to vaccinate”)
factcheck

Hier en daar kan je op het net lezen dat de coronavaccins niet efficiënt zouden zijn. Sommige artikels claimen dat meer dan 200 mensen gevaccineerd zouden moeten worden om één ziekte te voorkomen, wat een lage efficiëntie zou zijn. Maar er wordt heel selectief met die begrippen en getallen omgegaan. Het algemene plaatje blijft dat de vaccins die in Vlaanderen en Nederland gebruikt worden, echt wel goed beschermen. Maar we leggen u graag uit wat er precies aan de hand is met die begrippen en getallen.

mei 2021

Coronavaccins kunnen geen problemen veroorzaken bij niet-gevaccineerde personen
factcheck

Op de websites Frontnieuws, Ninefornews en Artsen Voor Vrijheid wordt geschreven dat mensen na het ontvangen van een vaccin tegen COVID-19 niet-gevaccineerde mensen ziek zouden kunnen maken. Dat zou veroorzaakt worden door deeltjes die men na vaccinatie zou uitscheiden via de longen, huid of bij seksueel contact. Ze hebben het onder andere over tromboses, verminderde vruchtbaarheid, miskramen en stoornissen in de menstruatiecyclus.